Lübnan'da yeni patlama: Hizbullah militanlarının kullandığı cihazlar infilak etti

Lübnan'ın başkenti Beyrut'un güneyindeki mahallelerinde Hizbullah militanlarının kullandığı el telsizlerinin Çarşamba günü öğleden sonra patladığı belirtildi.

Son vaka önceki gün yaşanmıştı. Salı günü Lübnan'daki çağrı cihazları bilinmeyen bir sebeple patlamış, olayda 12 kişi hayatını kaybetmiş, 3.000 kişi yaralanmış, ülkenin güneyinde etkili olan Hizbullah, İsrail'in "siber saldırı" düzenlediğini iddia etmişti.

İngiliz haber ajansı Reuters'ın güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberde, Beyrut'un güneyindeki mahallelerinde ve ülke genelinde patlama seslerinin duyulduğu aktarıldı. Olayın bilançosuna ilişkin henüz bir açıklama yapılmadı.

Bir patlama da önceki gün hayatını kaybeden bir Hizbullah militanının cenaze töreninin düzenlendiği alanın yakınlarında yaşandı.

Patlamalardan ötürü İsrail'i sorumlu tutan Hizbullah, çarşamba günü İsrail'in kuzeyindeki topçu mevzilerine füzelerle saldırdı.

Ne olmuştu?

Lübnan'da Hizbullah üyelerinin kullandığı çağrı cihazlarının salı günü ülke genelinde neredeyse eş zamanlı olarak patladı.

Patlamada, sekiz yaşındaki bir kız çocuğu da dahil olmak üzere en az 12 kişinin hayatını kaybettiği ve 3.000'i aşkın kişinin de yaralandığı açıklandı. Lübnan Sağlık Bakanı Firass Abiad, yaklaşık 2.750 yaralıdan en az 200'ünün durumunun kritik olduğunu bildirdi.

Lübnan Hizbullah'ı patlamalardan İsrail'i sorumlu tuttu. Hizbullah yetkilisi patlamanın örgütün iletişim ağı içersinde kullandığı çağrı cihazlarının hedef alındığı patlamanın bir İsrail "güvenlik operasyonunun" sonucu olduğunu iddia etti. İsrail ordusu ise suçlamalarla ilgili yorum yapmayı reddetti.

Eş zamanlı patlamalara çağrı cihazı pillerinin aşırı ısınmasının neden olmuş olabileceği öne sürüldü ancak uzmanlar, patlama görüntülerinin pillerin aşırı ısınmasıyla uyuşmadığını belirtti.

Bunun yerine, tedarik zinciri saldırısı ihtimali göz önünde bulunduruluyor.

Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir Lübnanlı güvenlik kaynağı, İsrail'in Mossad istihbarat teşkilatının patlamalardan aylar önce Lübnanlı Hizbullah grubu tarafından ithal edilen 5.000 çağrı cihazının içine patlayıcı yerleştirdiğini iddia ediyor.

Tayvan'dan Budapeşte'ye kadar uzanan tedarik zincirindeki güvenlik ihlalinin, Hizbullah'ın iletişim ağını hedef alarak eşi benzeri görülmemiş bir patlamaya neden olabileceği üzerinde duruluyor.

Hizbullah üyeleri çağrı cihazlarını, İsrail'in Lübnan'daki cep telefonu ağları üzerinde yoğun gözetim yaptığına inanılan durumdan kaçınmanın bir yolu olarak görüyor.

Bu nedenle örgüt içindeki iletişim için büyük ölçüde çağrı cihazları kullanılıyor.

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah Şubat ayında yaptığı bir konuşmada, “Size söylüyorum, elinizdeki, eşinizin elindeki ve çocuklarınızın elindeki telefon bir ajan. Basit bir ajan da değil, ölümcül bir ajan. Belirli ve doğru bilgiler sağlayan ölümcül bir ajan. Dolayısıyla bu durumla yüzleşirken büyük bir ciddiyet gerekiyor,” diyerek uyarıda bulunmuştu.

İsrail 1996 yılında Hamas bomba uzmanı Yahya Ayyaş'ın telefonuna bomba yerleştirip öldürmesinin ardından örgütün üyeleri tarafından cep telefonu kullanımı terk edildi.

Associated Press (AP) haber ajansına konuşan bir Hizbullah görevlisi, çağrı cihazlarının grubun daha önce kullanmadığı yeni bir marka olduğunu belirtti.

Türkçede "Allah'ın partisi" anlamına gelen Hizbullah, 1982'de İsrail'i Güney Lübnan'dan püskürtmek ve İsrail'i yıkmak gibi amaçlarla kuruldu.

Grubun lokomotifi, Lübnan'daki Şii Müslüman toplumunun askeri partisi Emel Hareketi'ydi.

İslam'ın Şii koluna bağlı Müslümanların katılımıyla, İran'da Ayetullah Humeyni'nin gerçekleştirdiği İslam Devrimi'nin bir benzerini Orta Doğu'da yaymak için taraftar toplamaya çalıştılar.

Hizbullah, 1982'den önce Emel Hareketi çatısı altında, bu tarihten sonra 1990'a kadar kendi kimliğiyle Lübnan İç Savaşı'nın önemli bir tarafı oldu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) ülkeden çekilmesi için bir dizi saldırıda bulundular.

1983'te ABD Büyükelçiliği'ne yapılan saldırıda 63 kişi öldü. Aynı yıl ülkedeki ABD kışlaları birden fazla defa hedef alındı ve 241 askerin hayatını kaybettiği belirtildi. 1990'da ABD, 2005'te de Suriye, Lübnan'dan çekilme kararı aldıklarını açıkladılar.

2006'da Lübnan ile İsrail arasındaki savaş, birçok Arap ülkesi tarafından Hizbullah'ın dönüm noktası olarak görüldü. Aynı yıl kabul edilen ateşkes sonrası her iki taraf da zafer ilan etse de Arap ülkeleri arasında savaş, "Hizbullah'ın kesin zaferi" olarak görüldü.

Hizbullah, 2011'de başlayan Suriye İç Savaşı'nda İran ve Rusya ile beraber Şam yönetiminin tarafı oldu. Ekim 2023'ten beri devam eden İsrail-Hamas savaşında, partinin kuruluş amacına bağlı kalınarak Hamas'tan yana saf tutuyorlar.