Lula’dan AB’ye Mercosur anlaşması için 'cesaret' çağrısı

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, Güney Amerika ortak pazarını oluşturan Mercosur ülkeleri ile Avrupa Birliği arasındaki kapsamlı serbest ticaret anlaşmasının Ocak ayında imzalanmasını umduğunu söyledi. Mercosur ülkeleri Arjantin, Brezilya, Bolivya, Paraguay ve Uruguay'dan oluşuyor.

AB’nin üst düzey yetkilileri anlaşmayı bu hafta sonu Brezilya’da imzalamayı hedefliyordu. Ancak Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, gergin geçen bir AB zirvesinin ardından cuma günü yaptığı açıklamada, bazı üye ülkelerle yaşanan sorunların ele alınabilmesi için imzanın “birkaç hafta daha erteleneceğini” duyurdu.

Avrupalı çiftçilerin cuma günü düzenlediği protestolar ile Fransa ve İtalya’nın muhalefeti, 26 yılı aşkın süredir müzakere edilen anlaşmanın akıbetini yeniden belirsizliğe sürükledi.

Tarım sektörü, bazı Güney Amerika ülkelerinde daha gevşek çevresel ve tarımsal standartlarla üretilen ucuz tarım ürünlerinin Avrupa pazarına girmesinin, yerli üreticiler üzerinde büyük baskı yaratacağını savunuyor.

Lula, Arjantin ve Paraguay ile üçlü sınır bölgesinde yer alan Foz do Iguaçu kentinde düzenlenen Mercosur zirvesinde yaptığı konuşmada, bu toplantının ancak Avrupalı müzakerecilerin anlaşmanın imzalanacağı yönünde daha önce sinyal vermesi sayesinde gerçekleştiğini, ancak bunun hayata geçmediğini söyledi. Lula, gecikmenin İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin ek süre talebinden kaynaklandığını belirtti.

Von der Leyen’in anlaşmayı sonuçlandırabilmesi için AB ülkelerinin en az üçte ikisinin desteğine ihtiyacı bulunuyor. İtalya’nın muhalefeti, Fransa’ya anlaşmayı veto edebilecek sayıda oy sağlıyor.

“Avrupa’da siyasi irade ve cesaret eksikliği var”

Lula, cuma günü Meloni ile telefonla görüştüğünü ve AB yönetiminden anlaşmanın Ocak ayında sonuçlandırılmasını hedefleyen bir mektup aldığını belirterek, şunları söyledi: “Liderlerden siyasi irade ve cesaret gelmeden, 26 yıldır süren bir müzakerenin tamamlanması mümkün değil. Bu arada Mercosur, diğer ortaklarla çalışmaya devam edecek.”

“Dünya Mercosur ile anlaşma yapmak istiyor,” diyen Lula, birçok ülkenin buna ilgi gösterdiğini vurguladı.

“Blok başkanlığımın Aralık sonunda sona ermesine kadar tamamlanamayan anlaşmaları da mutlaka sonuçlandırabileceğiz.”

Anlaşmanın imzalanması halinde, 780 milyon nüfusu kapsayan, küresel gayrisafi yurt içi hasılanın yaklaşık dörtte birini temsil eden bir pazar oluşacak ve iki blok arasındaki ticarette neredeyse tüm ürünlerde gümrük vergileri kademeli olarak kaldırılacak.

Anlaşma, 27 üyeli AB’nin Latin Amerika’ya otomobil, makine, şarap ve alkollü içecek ihracatını artırmasını sağlayacak. Buna karşılık Avrupa pazarına Güney Amerika menşeli et, şeker, pirinç, bal ve soya fasulyesinin girişini kolaylaştıracak.

Fransa; Brezilya, Arjantin, Uruguay, Paraguay ve Bolivya’yı kapsayan Mercosur ülkeleriyle yapılacak anlaşmaya karşı çıkan ülkelerin başında geliyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, perşembe günü AB zirvesinde yaptığı açıklamada, gelecek ay da anlaşmayı destekleme sözü vermeyeceğini söyledi.

Macron, çiftçilerin kaygılarını gidermek amacıyla anlaşmanın ertelenmesi için İtalya, Polonya, Belçika, Avusturya ve İrlanda’daki mevkidaşlarıyla da görüşmeler yaptığını belirtti.

Lula ise Macron’un tek başına anlaşmayı engelleyemeyeceğini savundu.

“Mercosur’un, çok taraflılığın ve ülkelerimizin kalkınmasının yararına olacak şekilde sürecin ilerlemesini umuyoruz,” dedi.