İran donanması Hürmüz Boğazı'nda 'yabancı' bir petrol tankerine el koydu

İran devlet medyası cuma günü, İran Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı deniz kuvvetlerinin, yakıt kaçakçılığı iddiasıyla Hürmüz Boğazı’nda yabancı bir petrol tankerine el koyduğunu bildirdi.

IRNA haber ajansının aktardığına göre, adalet yetkililerinden Mojtaba Ghahramani, geminin durdurulduğu sırada yaklaşık 4 milyon litre yakıt taşıdığını belirtti.

Yetkililer, 16 yabancı mürettebatın gözaltına alındığını, ancak mürettebatın uyruğu ile tankerin hangi ülke bayrağı taşıdığına dair bilgi paylaşılmadığını belirtti.

İran, stratejik öneme sahip bu su yolunda kaçakçılık gerekçesiyle zaman zaman gemilere el koyuyor. Kasım ayında da İran güçleri, Hürmüz Boğazı’ndan geçen başka bir gemiye yasa dışı yük dâhil çeşitli ihlaller gerekçesiyle el koymuştu.

Küresel ticarete konu olan petrolün yaklaşık beşte biri, deniz yoluyla taşınan petrolün ise yaklaşık dörtte biri, dar Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor.

Tahran, boğazı kapatabileceği yönünde defalarca uyarıda bulunurken, ABD Donanması’nın Bahreyn merkezli 5. Filosu deniz ticaretinin açık kalmasını sağlamak amacıyla bölgede varlık gösteriyor.

İran ile Batı arasındaki gerilim son yıllarda giderek tırmandı. Washington, Tahran’ı 2019’da tankerlere zarar veren mıknatıslı mayın saldırılarını düzenlemekle ve 2021’de İsrail bağlantılı bir gemiye yapılan, iki Avrupalı mürettebatın hayatını kaybettiği drone saldırısıyla suçlamıştı.

Bu olaylar, ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk başkanlık döneminde, Washington’ın 2015 tarihli İran nükleer anlaşmasından çekilmesinin ardından yaşanmıştı.

İran, Temmuz 2019’da Hürmüz Boğazı’nda İngiltere bayraklı Stena Impero tankerine el koymuş, gemi ve 23 kişilik mürettebatı iki aydan uzun süre alıkoymuştu. Bu hamle, İngiltere’nin haftalar önce Cebelitarık açıklarında bir İran tankerini alıkoymasına misilleme olarak değerlendirilmişti.

Tahran ayrıca Nisan 2024’te Portekiz bayraklı MSC Aries tankerini de alıkoymuştu.

İran’la ilişkiler bu yıl daha da kötüleşti ve Haziran ayında İran ile İsrail arasında 12 gün süren bir çatışmaya dönüştü.

Çatışmalar sırasında İsrail, İran’ın nükleer tesisleri ile üst düzey askerî komutanları ve nükleer bilim insanlarını hedef alırken, İran’ın misilleme amaçlı füze saldırılarında İsrail’de 28 kişi hayatını kaybetti.