Σουηδία: Μετακινούν εκκλησία 113 χρόνων για να την σώσουν από τις εξορύξεις

Μια εμβληματική εκκλησία στη Σουηδία μεταφέρεται ακέραιη πάνω σε τεράστιο τρέιλερ, σε μια προσπάθεια να προστατευθεί από τις ζημιές που προκαλεί η συνεχιζόμενη επέκταση του μεγαλύτερου υπόγειου ορυχείου σιδηρομεταλλεύματος στον κόσμο.

Η εκκλησία του Κιρούνα, ηλικίας 113 ετών, μαζί με το καμπαναριό της, μετακινείται αυτή την εβδομάδα σε νέα τοποθεσία πέντε χιλιόμετρα ανατολικά, στο πλαίσιο της συνολικής μετεγκατάστασης της πόλης. Το Κιρούνα, η βορειότερη πόλη της Σουηδίας, βρίσκεται 200 χιλιόμετρα πάνω από τον Αρκτικό Κύκλο και φιλοξενεί περίπου 23.000 κατοίκους, ανάμεσά τους και Σάμι, τον ιθαγενή πληθυσμό της περιοχής.

Η διαδικασία μετεγκατάστασης έχει ξεκινήσει από το 2004, καθώς η εξόρυξη σε βάθη που φτάνουν τα 1.365 μέτρα προκάλεσε ρωγμές σε κτίρια και δρόμους, απειλώντας την ίδια την ύπαρξη της πόλης. Η σουηδική νομοθεσία απαγορεύει τη δραστηριότητα εξόρυξης κάτω από κατοικημένες περιοχές, γι’ αυτό και οι αρχές ξεκίνησαν το φιλόδοξο σχέδιο μεταφοράς κτιρίων σε ασφαλή απόσταση από το ορυχείο.

Μέχρι τον Ιούλιο, 25 κτίρια είχαν ήδη μετακινηθεί, όμως η εκκλησία — πλάτους 40 μέτρων και βάρους 672 τόνων — απαιτούσε εξαιρετικά πολύπλοκη προετοιμασία. Ο διαχειριστής του ορυχείου, η εταιρεία LKAB, χρειάστηκε να διαπλατύνει δρόμο από τα 9 στα 24 μέτρα και να αποσυναρμολογήσει μια γέφυρα για να ανοίξει τον δρόμο.

«Έχουμε κάνει τεράστια προετοιμασία. Πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός, μια πολύ μεγάλη και περίπλοκη επιχείρηση, χωρίς περιθώρια λάθους. Αλλά όλα είναι υπό έλεγχο», δήλωσε ο επικεφαλής του έργου, Στέφαν Χολμπλάντ Γιόχανσον, στο BBC.

Η μετακίνηση έχει μετατραπεί σε δίημερο θεαματικό γεγονός, με την παρουσία του βασιλιά Καρλ ΙΣΤ΄ Γουσταύου και μουσική εμφάνιση του συγκροτήματος KAJ, που θα εκπροσωπήσει τη Σουηδία στη Eurovision 2025. Ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας SVT μεταδίδει ζωντανά τη διαδικασία, την οποία αποκάλεσε «Η Μεγάλη Πορεία της Εκκλησίας», παραπέμποντας στην επιτυχημένη εκπομπή «Η Μεγάλη Μετανάστευση των Τάρανδων».

Ωστόσο, δεν συμμερίζονται όλοι τον ενθουσιασμό. Ο Λαρς-Μάρκους Κουμουμέν, πρόεδρος μιας από τις οργανώσεις εκτροφής ταράνδων των Σάμι, προειδοποίησε ότι τα σχέδια για νέο ορυχείο μπορεί να απειλήσουν τις διαδρομές μετανάστευσης των ταράνδων και, κατ’ επέκταση, τα μέσα διαβίωσης των κοινοτήτων.

Η LKAB, ο μεγαλύτερος εργοδότης της πόλης, καλύπτει το κόστος της μετεγκατάστασης, που εκτιμάται σε περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια σουηδικές κορώνες (περίπου 898 εκατ. ευρώ).

Η εκκλησία του Κιρούνα είχε αναδειχθεί το 2001 από το κοινό ως το «καλύτερο κτίριο όλων των εποχών, χτισμένο πριν από το 1950», σε δημοσκόπηση που διοργανώθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού της Σουηδίας. Σχεδιάστηκε για να παραπέμπει στην αρχιτεκτονική των Σάμι και χτίστηκε ως δώρο από την LKAB στους κατοίκους της πόλης.