Λιγότερα κονδύλια, περισσότερες προκλήσεις - Η ατζέντα της 80ής ΓΣ του ΟΗΕ

Η Νέα Υόρκη φιλοξενεί από την Τρίτη την Εβδομάδα Υψηλού Επιπέδου της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, με τη συμμετοχή αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων από τα 193 κράτη-μέλη και τις δύο χώρες με καθεστώς παρατηρητή – την Αγία Έδρα και το Κράτος της Παλαιστίνης.

Οι Παλαιστίνιοι αναμένεται φέτος να συμμετάσχουν μέσω βιντεοσύνδεσης, καθώς οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να εκδώσουν βίζες σε αξιωματούχους της Παλαιστινιακής Αρχής, μεταξύ αυτών και στον πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς.

Ουκρανία, Ιράν και Μεσανατολικό στην ατζέντα

Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα βρεθεί ψηλά στις συζητήσεις, με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να απευθύνει ομιλία την Τετάρτη. Το Σάββατο θα μιλήσει εκ μέρους της Ρωσίας ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, στη θέση του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.

Η διεθνής κοινότητα θα εξετάσει επίσης πιθανές νέες κυρώσεις κατά του Ιράν, μετά την αποτυχία επίτευξης συμφωνίας στο πλαίσιο της διαδικασίας επίλυσης διαφορών των τριών ευρωπαϊκών δυνάμεων (Γερμανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία). Η αντιπαράθεση αναζωπυρώθηκε μετά την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν τον Ιούνιο και τις αμερικανικές αεροπορικές επιδρομές που ακολούθησαν σε πυρηνικές εγκαταστάσεις της Τεχεράνης. Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι επιθέσεις «κατέστρεψαν» τις ιρανικές δυνατότητες για χρόνια, ισχυρισμό που η Τεχεράνη αμφισβήτησε.

Παράλληλα, αναμένονται ανακοινώσεις για το κλίμα, καθώς ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες θα συγκαλέσει συνάντηση για την επικαιροποίηση των εθνικών σχεδίων (NDCs) στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού.

Αναγνώριση Παλαιστινιακού κράτους

Το ζήτημα της Παλαιστίνης αναμένεται να κυριαρχήσει. Η διεθνής πίεση προς το Ισραήλ αυξάνεται, με χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, η Μάλτα, η Πορτογαλία, ο Καναδάς και η Αυστραλία να δηλώνουν ότι θα προχωρήσουν σε επίσημη αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους. Αντίστοιχη ανακοίνωση αναμένεται και από τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ.

Η κίνηση προκαλεί αντιδράσεις από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος θα μιλήσει στη Γενική Συνέλευση την Παρασκευή.

Η μεταρρύθμιση UN80

Στο τραπέζι θα βρεθεί και η μεταρρύθμιση του ΟΗΕ, γνωστή ως UN80 initiative, που προτείνει μείωση 15% του προϋπολογισμού και 19% του προσωπικού από το 2026, λόγω χρηματοδοτικής κρίσης. Ο Γκουτέρες δηλώνει ότι στόχος είναι να γίνει ο ΟΗΕ «πιο ευέλικτος και αποτελεσματικός» σε συνθήκες περιορισμένων πόρων.

Η κατάσταση επιδεινώθηκε από την πολιτική του προέδρου Τραμπ, καθώς οι ΗΠΑ –που παραδοσιακά καλύπτουν περίπου το 22% του προϋπολογισμού– δεν έχουν καταβάλει καμία συνεισφορά από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο.