ΟΗΕ: Αντίστροφη μέτρηση για την επιβολή σκληρών κυρώσεων στο Ιράν

Μία δεκαετία μετά την άρση τους, οι κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών κατά του Ιράν επανέρχονται, αφού και η τελευταία προσπάθεια Ρωσίας και Κίνας να αναβληθούν δεν πέρασε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Το ψήφισμα, το οποίο κατέθεσαν η Μόσχα και το Πεκίνο, οι στενότεροι σύμμαχοι του Ιράν μεταξύ των 15 μελών του Συμβουλίου, δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την υποστήριξη των εννέα χωρών που απαιτούνται για να σταματήσει η σειρά των κυρώσεων που είχε προγραμματίσει ο ΟΗΕ.

Η ψηφοφορία έληξε με τέσσερις ψήφους υπέρ του ψηφίσματος, εννέα ψήφους κατά και δύο αποχές.

Οι κυρώσεις θα τεθούν σε εφαρμογή τα μεσάνυχτα της Κυριακής και προβλέπουν:

• εμπάργκο όπλων
• απαγόρευση εμπλουτισμού ουρανίου
• απαγόρευση δραστηριοτήτων που σχετίζονται με βαλλιστικούς πυραύλους ικανούς να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα
• πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτική απαγόρευση σε πρόσωπα και οντότητες από το Ιράν
• εξουσιοδότηση χωρών να προχωρούν σε επιθεώρηση φορτίου των αερογραμμαμών Iran Air και των πλοίων Iran Shipping Lines του Ιράν.

«Ελπίζαμε ότι οι Ευρωπαίοι συνάδελφοι και οι ΗΠΑ θα το σκεφτόντουσαν δύο φορές και ότι θα επέλεγαν τον δρόμο της διπλωματίας και του διαλόγου αντί για τον άκομψο εκβιασμό τους, ο οποίος οδηγεί απλώς σε κλιμάκωση της κατάστασης στην περιοχή», δήλωσε ο Ντμίτρι Πολιανσκι, αναπληρωτής πρέσβης της Ρωσίας στον ΟΗΕ.

Ιράν: «Άδικο και παράνομο»

Η διαδικασία για την επιβολή των κυρώσεων πυροδοτήθηκε όταν Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο ενημέρωσαν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη «σημαντική μη εκτέλεση » και παραβιάσεις του Ιράν της συμφωνίας του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχέδιου Δράσης (Joint Comprehensive Plan of Action,JCPOA).

Η επιστολή που έστειλαν οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες ενεργοποίησε τον «μηχανισμό snapback» του ΟΗΕ.

Ο πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, καταδίκασε την εκ νέου επιβολή διεθνών κυρώσεων ως «άδικη και παράνομη».

Ο Πεζεσκιάν, μιλώντας σε δημοσιογράφους και εμπειρογνώμονες του Ιράν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ λίγο μετά την ψηφοφορία, δήλωσε ότι παρά τις προηγούμενες απειλές, το Ιράν δεν θα αποχωρήσει από τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, όπως έχει κάνει η Βόρεια Κορέα (η οποία εγκατέλειψε τη συνθήκη το 2003 και έκτοτε κατασκευάζει πυρηνικά όπλα).

Την επιβολή κυρώσεων από το Συμβούλιο Ασφαλείας αναμένεται να ακολουθήσει η επιβολή ανάλογων κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το Ιράν ενέτεινε την απαγορευμένη πυρηνική του δραστηριότητα μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA) το 2018. Οι νέες διαπραγματεύεις ΗΠΑ- Ιράν για την επίτευξη μιας νέας πυρηνικής συμφωνίας το 2025 κατέληξαν σε αδιέξοδο.

Η Τεχεράνη εμπόδισε τους επιθεωρητές του ΔΟΑΕ (Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας, ΔΟΑΕ/IAEA)να έχουν πρόσβαση στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις μετά τον βομβαρδισμό αρκετών από τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις, καθώς και στρατιωτικών βάσεων, από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, τον Ιούνιο.

Τέσσερις χώρες - η Κίνα, η Ρωσία, το Πακιστάν και η Αλγερία - τάχθηκαν και πάλι υπέρ του να δοθεί στο Ιράν περισσότερος χρόνος για να διαπραγματευτεί με τις ευρωπαϊκές χώρες, τη λεγόμενη Ε3, και την Ουάσινγκτον.

«Οι ΗΠΑ πρόδωσαν τη διπλωματία, αλλά είναι οι Ε3 που την έθαψαν», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγκτσί μετά την ψηφοφορία. «Αυτό το άθλιο χάος δεν προέκυψε μέσα σε μια νύχτα. Τόσο οι Ε3 όσο και οι ΗΠΑ έχουν συστηματικά παραποιήσει το ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν».

Από την έναρξη ενεργοποιήσης του μηχανισμού snapback των 30 ημερών, ο Αμπάς Αραγκτσί , συναντήθηκε με τους Γάλλους, Βρετανούς και Γερμανούς ομολόγους του για να επιτύχει μια συμφωνία της τελευταίας στιγμής.

Αλλά οι συνομιλίες αυτές αποδείχθηκαν μάταιες, με έναν Ευρωπαίο διπλωμάτη να δηλώνει στο Associated Press την Τετάρτη ότι «δεν έφεραν καμία νέα εξέλιξη, κανένα νέο αποτέλεσμα».

«Κάθε φορά που μιλούσαμε με τους Ευρωπαίους, καταλήγαμε σε συμπεράσματα και συμφωνίες, αλλά στο τέλος της ημέρας η αμερικανική πλευρά δεν δέχτηκε», απάντησε ο Πεζεσκιάν.

Όσον αφορά τις απευθείας συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν, ένα βράδυ αυτής της εβδομάδας «ο υπουργός Εξωτερικών μας και οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών υποτίθεται ότι θα κάθονταν μαζί και θα κατέληγαν σε συμφωνία, αλλά οι Αμερικανοί δεν εμφανίστηκαν ποτέ», είπε. «Τι υποτίθεται ότι έπρεπε να κάνουμε;»

Από όλα τα έθνη στον κόσμο που δεν έχουν πρόγραμμα πυρηνικών όπλων, το Ιράν είναι το μόνο που εμπλουτίζει ουράνιο έως και 60% - ένα μικρό, τεχνικό βήμα μαλκριά από την κατασκευή πυρηνικής βόμβας.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ/IAEA) υπέγραψε συμφωνία με την Τεχεράνη -με τη μεσολάβηση της Αιγύπτου- για να ανοίξει ο δρόμος για την επανάληψη της συνεργασίας, μεταξύ άλλων και για τους τρόπους επανέναρξης των επιθεωρήσεων στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.

Ωστόσο, το Ιράν απείλησε να καταγγείλει τη συμφωνία αυτή και να διακόψει κάθε συνεργασία με τον ΔΟΑΕ σε περίπτωση που επιβληθούν εκ νέου κυρώσεις του ΟΗΕ.

Ένας διπλωμάτης του ΔΟΑΕεπιβεβαίωσε την Παρασκευή ότι οι επιθεωρητές βρίσκονται επί του παρόντος στο Ιράν, όπου επιθεωρούν μια δεύτερη μη κατεστραμμένη τοποθεσία, και δεν θα εγκαταλείψουν τη χώρα ενόψει της αναμενόμενης επαναφοράς των κυρώσεων αυτό το Σαββατοκύριακο.