Σερβία: Ένας χρόνος από την τραγωδία του Νόβι Σαντ - Μεγάλες αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις

Δεκάδες χιλιάδες φοιτητές και πολίτες που αντιτίθενται στον πρόεδρο της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, συγκεντρώνονται στη βόρεια πόλη Νόβι Σαντ για να τιμήσουν τη μνήμη των 16 ανθρώπων που σκοτώθηκαν πριν ένα χρόνο, όταν κατέρρευσε η τσιμεντένια στέγη σε σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης.

Η συγκέντρωση έρχεται μετά από ένα χρόνο φοιτητικών και αντιπολιτευτικών διαδηλώσεων, που έχουν κλονίσει σοβαρά τη θέση του Βούτσιτς και τη σταθερότητά του στην εξουσία. Οι διαδηλωτές ζητούν απονομή δικαιοσύνης για την τραγωδία, πρόωρες εκλογές και βαθιές δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις.

Ο Βούτσιτς έχει απειλήσει με μαζικές συλλήψεις σε περίπτωση που η συγκέντρωση οδηγηθεί σε βία, ενώ υποστηρικτές του σχεδιάζουν μεγαλύτερη συγκέντρωση μέσα στον Νοέμβριο. Παράλληλα, έχει υποτιμήσει τη σημασία της αντιπολιτευτικής συγκέντρωσης, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Τι συμβαίνει στη Νόβι Σαντ; Παίζεται κάποιο ποδοσφαιρικό ματς;».

Οι διαδηλώσεις έως σήμερα ήταν κατά κύριο λόγο ειρηνικές, με μεμονωμένα επεισόδια που προκάλεσαν υποστηρικτές του Βούτσιτς. Ωστόσο, οι εντάσεις είναι υψηλές, καθώς η αστυνομία έχει ήδη προχωρήσει σε καταστολή και εκατοντάδες διαδηλωτές έχουν συλληφθεί, ιδιαίτερα στη διάρκεια μεγάλων διαδηλώσεων στο Βελιγράδι.

Οι διαδηλωτές σκοπεύουν να συγκεντρωθούν σε πολλαπλά σημεία της Νόβι Σαντ, στρατηγική που καθιστά δυσκολότερη την παρέμβαση της αστυνομίας και τις συλλήψεις σε σχέση με μία κεντρική συγκέντρωση.

Η αρχική αφορμή για τις διαδηλώσεις ήταν η κατάρρευση της στέγης του σιδηροδρομικού σταθμού στις 1 Νοεμβρίου πέρυσι, ένα γεγονός που αποδόθηκε σε κρατική αμέλεια, διαφθορά και αδιαφανείς συμφωνίες με κινεζικές κατασκευαστικές εταιρείες.

Αρχικά οι διαδηλώσεις ζητούσαν μόνο λογοδοσία για την τραγωδία, όμως σύντομα εξελίχθηκαν σε εθνικό κίνημα, με ευρύτερα αιτήματα για πολιτική αλλαγή και σεβασμό στα ανθρώπινα και δημοκρατικά δικαιώματα.

Παρά τις παραιτήσεις της κυβέρνησης και τη δίωξη ορισμένων αξιωματούχων, κανείς δεν έχει δικαστεί ή καταδικαστεί για την τραγωδία έως σήμερα.

Η κατάσταση επιβαρύνθηκε ακόμη περισσότερο όταν η σερβική κρατική σιδηροδρομική εταιρεία διέκοψε όλες τις συνδέσεις μεταξύ Βελιγραδίου και Νόβι Σαντ, επικαλούμενη απειλή βόμβας, μία τακτική που έχει χρησιμοποιηθεί και σε προηγούμενες μαζικές διαδηλώσεις.

Παρά τις δυσκολίες, η συγκέντρωση αναμένεται να προσελκύσει χιλιάδες ανθρώπους από όλη τη χώρα, και ενδέχεται να γίνει μία από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην ιστορία της Σερβίας, η οποία έχει μακρά παράδοση αντιπολιτευτικών κινητοποιήσεων.