Kosova'da parlamento çıkmazı: Mahkeme son tarihle karşı karşıya

Kosova Anayasa Mahkemesi, meclis başkanlığı için oylama yöntemini netleştirmek ve meclis başkanını seçmeye yönelik onlarca başarısız girişimin ardından meclisin oluşumu için 30 günlük anayasal sürenin dolup dolmadığını belirlemek için cuma günü son tarihle karşı karşıya.

Mahkeme, 24 Temmuz'da geçici bir tedbir kararı alarak milletvekillerinin meclisi oluşturmak üzere harekete geçmesini, kısıtlamanın sona ereceği ve yeni bir kararın beklendiği 8 Ağustos'a kadar yasakladı.

Başbakan Albin Kurti'nin sol eğilimli Kendin Karar Al Hareketi (Vetevendosje) Şubat ayındaki seçimlerde 48 sandalye kazanmış, ancak 120 üyeli parlamentoda gerekli çoğunluğu sağlayamamıştı.

Muhalefet partilerinin oylamayı engellemesiyle 15 Nisan'daki kurucu oturumdan bu yana art arda yapılan çok sayıda oylama başarısızlıkla sonuçlandı. Şu anda teknik olarak görevde olan Başbakan ve partisi seçimlerin tekrarlanmasını önlemeye çalışıyor.

Vetevendosje milletvekili Saranda Bogujevci Euronews'e yaptığı açıklamada, Anayasa Mahkemesi'nin bunu bu durumdan çıkmak için tek seçenek olarak gördüğünü söyledi.

"Yeni seçimlerle ilgilenmiyoruz, elbette yeni seçimlere gitme kararı alınırsa buna saygı duyar ve ilerleriz."

Kriz, oylama prosedürleri üzerinde yoğunlaşıyor: Vetevendosje gizli oylama önerirken muhalefet partileri anayasanın gerektirdiği gibi açık oylama talep ediyor.

Sağcı Kosova Demokratik Partisi (PDK), merkez sağ Kosova Demokratik Birliği (LDK) ve Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, 26 Haziran'da aldığı kararın çıkmazı kesin olarak çözememesi üzerine Anayasa Mahkemesi'ne ayrı ayrı başvuruda bulundu.

Eski Başbakan Ramush Haradinaj'ın muhafazakar Kosova'nın Geleceği İttifakı (AAK) milletvekili Daut Haradinaj'a göre, Adalet Bakanı Albulena Haxhiu'nun meclis başkanı olarak seçilmesi, Kurti ile muhalefet arasındaki inatçı anlaşmazlıkta bir diğer kilit konu.

Kurti'nin partisi, bazı muhalefet milletvekillerini parti liderlerinin öfkesini çekmeden kendi adaylarına oy vermeye ikna etmek amacıyla gizli oylama yapılmasını önerdi.

Ancak muhalefet partileri bunu anayasaya aykırı bularak reddetti ve bunun üzerine Anayasa Mahkemesi olası bir hakem olarak devreye girdi. Yine de muhalefet milletvekilleri çıkmazın erken seçim olmadan çözülebileceğine ikna olmadılar.

Haradinaj, "Tek talep oylamanın halka açık olması ve meclis başkanı adayının değiştirilmesiydi. Yakında yeni seçimlere gideceğimizi görebiliyorum," dedi.

"Kosova kurumları Albin Kurti'nin inadı yüzünden rehin alınmış durumda. Biz uzlaşı önerilerimizi sunduk, ancak ne yazık ki iktidar partisi lideri iş birliği fikrini reddediyor," dedi.

LDK milletvekili Vlora Çitaku, "Kosova ve geleceği Albin Kurti ve Albulena Haxhiu'nun kariyerlerinden çok daha önemlidir," dedi.

Vetevendosje milletvekilleri ise Anayasa Mahkemesi'nin 2014 yılında aldığı bir kararın, seçimi kazanan partiye meclis başkanını önerme ve seçme hakkını veren yasal bir emsal teşkil ettiğine inanıyor.

Ayrıca muhalefetin anayasal taleplerinin, Kurti liderliğindeki bir başka hükümeti raydan çıkarma niyetlerinin kılıfı olduğunu söylüyorlar.

"Koalisyonu reddettiler, evet. Ancak bana göre, eğer ülkenin çıkarlarından bahsediyorsak, neden reddettiklerine dair geçerli bir nedenleri yoktu," diyerek sözlerini tamamladı.