AB, İsrail’e yönelik araştırma fonu yaptırımında anlaşamadı

AB diplomatları, pazartesi günü Gazze’deki savaş nedeniyle İsrail’in "Horizon Europe" araştırma fonuna kısmen erişiminin durdurulması konusunda yine uzlaşma sağlayamadı.

Meşrik - Mağrib Çalışma Grubu kapsamında çevrim içi bir araya gelen 27 AB ülkesinin diplomatları, Gazze’deki açlık krizinden ötürü İsrail’e yönelik artan baskıya rağmen, Avrupa Komisyonu’nun önerisi hakkında nitelikli çoğunluğu sağlayamadı.

“Durumda bir değişiklik yok,” dedi bir AB diplomatı; geçen hafta yapılan ve yine anlaşma çıkmayan büyükelçiler toplantısını hatırlatarak. Aynı diplomat, konunun şimdi 29 Ağustos’ta yapılacak AB dışişleri bakanları toplantısında ele alınacağını belirtti.

Gazze’deki kuşatma nedeniyle açlık krizi derinleşirken ve Hamas ile İsrail arasındaki müzakereler tıkanmışken, bu öneri daha çok sembolik bir adım olarak değerlendiriliyordu.

Eğer onaylansaydı, İsrail, Avrupa Yatırım Konseyi (EIC) tarafından desteklenen ve “yıkıcı teknolojiler” alanına odaklanan Horizon Europe projelerinden yaklaşık 200 milyon euroluk hibe ve yatırımı kaybedecekti. Komisyon yetkilileri, bu yaptırımın temel bilimsel araştırmaları ya da iş birlikçi projeleri etkilemeyeceğini belirtti.

Ancak bu en sınırlı yaptırım konusunda bile AB ülkeleri arasında pazartesi günü ortak bir tutum oluşmadı. Bazı ülkeler, İsrail’i doğrudan eleştirmek yerine Fransa’nın Filistin’i tanıması gibi bireysel adımlar atmayı tercih ediyor.

Bir diplomat, Almanya ve İtalya gibi büyük ülkeler olmadan karar alınamayacağını ve bu ülkelerin hala destek vermediğini söyledi.

Almanya ve İtalya, İsrail’le diyaloğun sürmesini isteyen ülkeler arasında yer alıyor. Buna karşılık Fransa, İspanya ve İrlanda, Komisyon’un yaptırım önerisini destekliyor. Romanya ve Finlandiya ise öneriyi hala değerlendirme aşamasında.

Brüksel merkezli Avrupa Orta Doğu Projesi direktörü Martin Konecny, “Gazze’de siviller öldürülüp aç bırakılırken, bazı AB ülkelerinin İsrail’e baskı yapmak için en küçük adımı bile atmaktan kaçınması çok ciddi bir sorumsuzluktur,” dedi.

Pazartesi günkü toplantı, Gazze’de iki İsrailli rehinenin zayıf ve bitkin halde göründüğü videoların yayınlanmasının hemen ertesi günü yapıldı. Bu görüntüler, Batılı liderlerin büyük tepkisini çekti.