AB’de orman yangınları artarken itfaiyeci sayısı alarm veriyor

2025 yazı AB için son on yılların en kötü orman yangını sezonunu getirdi. Ocak ayından bu yana 1 milyon hektardan fazla alan yandı, yıkımın 3'te 2'sinden fazlasını tek başına İspanya ve Portekiz oluşturdu. Ancak Avrupa sendikaları, kıta genelinde itfaiyeci sayısının "ne yazık ki düşük" olduğu uyarısında bulunuyor.

Eurostat'ın yeni verileri, 2024 yılında AB'de 390 bin 600 profesyonel itfaiyecinin bulunduğunu ve bu sayının 2023 yılına kıyasla yaklaşık yüzde 8 arttığını gösteriyor.

Almanya, Fransa, Polonya, İtalya ve İspanya, her biri 42 bin 100 ila 61 bin 700 itfaiyeci ile en büyük güçleri istihdam ediyor. Buna karşılık, Kıbrıs, Danimarka, Litvanya, Letonya ve Finlandiya sadece bin 400 ila 3 bin 400 arasında değişen personel ile en küçük kuvvetleri bulunduruyor.

Üye devletlerin çoğu işe alımları artırırken, İsveç (-%23), Belçika (-%10) ve Portekiz (-%6) dahil olmak üzere 5 ülke sayılarını azalttı.

Avrupa Sendikalar Konfederasyonu (ETUC) Genel Sekreteri Esther Lynch, "Orman yangınları büyüyerek insanların yaşamlarını ve geçim kaynaklarını tehdit ederken bazı ülkelerin itfaiyeci sayısını azaltmaya devam etmesi skandaldır," dedi.

Ancak AB genelinde itfaiyecileri saymak kolay değildir. Ulusal sistemler büyük farklılıklar gösteriyor: İrlanda'da neredeyse hiç gönüllü yokken, Avusturya sadece birkaç bin profesyonel tarafından desteklenen yaklaşık 200 bin gönüllü itfaiyeciye güveniyor.

Sendikalara göre, sorun yetenekleri çekmek ya da elde tutmak değil, istikrarlı ve finanse edilen işler yaratmak. Avrupa Kamu Hizmetleri Sendikaları Federasyonu'ndan (EPSU) bir sözcü Euronews'e yaptığı açıklamada, yerel ve bölgesel makamların sıklıkla "ciddi kesintiler" uyguladığını söyledi.

AB hükümetleri 2022 ve 2023 yılları arasında yangın koruma hizmetlerine yapılan harcamaları yüzde 8,5 oranında artırarak 40,6 milyar euroya yükseltti. Ancak sendikalar, iklim değişikliğiyle bağlantılı artan tehditler göz önüne alındığında bunun yeterli olmaktan uzak olduğunu söylüyor.

EPSU Genel Sekreteri Jan Willem Goudriaa, "İklim değişikliği nedeniyle yangınlar ve sel baskınları artarken, durağan bütçelere sahip olamayız," dedi.

"Artık orman bakımı, su yönetimi, yangın hizmetleri ve sivil korumanın yanı sıra önleme için kamu yatırımlarını önemli ölçüde arttırmanın zamanı geldi," diye ekledi.

Mart 2025'te Avrupa Komisyonu, bloğun doğal afetler gibi krizleri öngörme, önleme ve müdahale etme kabiliyetini güçlendirmek için bir hazırlık stratejisi açıkladı.

Strateji, bazıları orman yangını yönetimine odaklanan 30 öneri ortaya koyuyor ancak sendikalar bu önerilerin gerekli mali destekten yoksun olduğu konusunda uyarıyor.

2024 yılında 20 üye devlette ortalamanın üzerinde yanan alan kaydedildi. Buna karşılık sendikalar profesyonel itfaiyecilere büyük yatırımlar yapılmasını, önlemenin sivil korumaya daha iyi entegre edilmesi için reformlar yapılmasını ve AB savunma fonlarının bir kısmının kriz müdahalesine yönlendirilmesini talep ediyor.

EPSU Genel Sekreteri 25 Ağustos'ta krize hazırlıktan sorumlu AB Komiseri Hadja Lahbib'e gönderdiği mektupta, "son 2 yıldır sivil korumada personel seviyelerine ve önleme çalışmalarına odaklanılmadığını" ifade etti.

"Orman yangınlarıyla mücadelede sadece piyasaya güvenmek yerine kapasitelerini artırmaları için daha fazla üye devlete ihtiyacımız var," diye ekledi.