Vazgeçilen gıda etiketi planı sonrası AB Komisyonu'na şeffaflık davası

Avrupa Komisyonu, zorunlu gıda etiketi planını iptal etmesi üzerine soru işaretleriyle karşı karşıya kaldı.

İki sivil toplum kuruluşu — foodwatch international ve Access Info — AB Genel Mahkemesi’ne başvurarak, Komisyon’un söz konusu planla ilgili bilgileri paylaşmayı reddettiğini iddia etti.

Zorunlu gıda etiketi girişimi, Komisyon’un 2020’de sunduğu “Çiftlikten Çatal’a” (Farm to Fork) Stratejisi’nin bir parçasıydı ve ürüne dair bilgilerin aynı formatta sunulması hedefleniyordu; ancak bu plan sessiz sedasız rafa kaldırıldı.

Foodwatch International’ın Brüksel ofisi başkanı Suzy Sumner, “AB Komisyonu, 'Farm to Fork' stratejisinde planlandığı şekilde Avrupa çapında bir paket etiketini neden sessizce rafa kaldırdı? Gıda lobisinin etkisi ne kadar?” diye sordu.

Sumner, yarım milyar Avrupalı tüketicinin, ürünlerin neler içerdiğini bilme hakkı olduğunu söyledi.

Her iki kuruluş da Komisyon’a defalarca belge erişimi talebinde bulunarak, teklifin geri çekilme gerekçelerine açıklık getirilmesini istedi. İç Etki Değerlendirmesi, Düzenleyici Denetim Kurulu’nun görüşü ve yasama sürecine ilişkin toplantı tutanaklarını talep ettiler.

Komisyon, bilgileri paylaşmayı reddetti ve kısmi açıklamanın bile “dış baskı nedeniyle devam eden karar alma süreçlerini ciddi şekilde zayıflatacağını” savundu.

Dosya Avrupa Ombudsmanı tarafından da incelendi; Ombudsman, Komisyon’un reddinin kötü yönetim teşkil ettiğini ve belgelerin gizlenme gerekçesinin yetersiz olduğunu belirtti.

Access Info Başkanı Carlos Cordero, “AB Genel Mahkemesi içtihadına göre, bu tür belgeler en yüksek şeffaflık düzeyine ve mümkün olan en geniş erişim ilkesine tabidir. Ancak bu standart gıda etiketi için uygulanmamıştır,” dedi.

Ombudsman kararının ardından Access Info dosyayı AB Genel Mahkemesi’ne taşıdı; foodwatch International da geçen hafta mahkemeye katıldı.

Bu dava, Avrupa Komisyonu’ndaki "şeffaflık" tartışmalarının yeni bir bölümünü oluşturuyor.

Bu yılın başlarında AB’nin en yüksek mahkemesi, Komisyon’un New York Times’a COVID-19 aşı sözleşmelerine ilişkin mesajları vermeyi reddetme kararını iptal etti. Bu karar, kurumların şeffaflığı açısından büyük önem taşıyordu.