Avrupa'nın hangi bölgelerinde en hızlı istihdam artışı yaşanıyor?

AB’de en yüksek istihdam oranına sahip bölge, Finlandiya’daki Aland Takımadaları (yüzde 86,4).

Baltık Denizi’ndeki bu küçük İsveççe konuşan topluluk, istihdam verilerinde AB İstatistik Ofisi Eurostat’ın son yayımladığı raporda ilk sırada yer aldı. Onu, Orta Avrupa’daki başkentler izledi: Varşova (yüzde 86,2), Bratislava (yüzde 85,4) ve Budapeşte (yüzde 85,3).

Yeni veriler, 2021’den bu yana yüzde 2,7’lik artış sayesinde, 20 ila 64 yaş arasındaki nüfusta AB genelinde yüzde 75,8 ile “tarihi” düzeyde rekor istihdam oranına ulaşıldığını ortaya koyuyor.

Bu aynı zamanda, Avrupa Sosyal Haklar Eylem Planı kapsamında 2030 için belirlenen yüzde 78 istihdam hedefine AB’nin ulaşma yolunda ilerlediği anlamına geliyor.

Strateji, “adil ve iyi işleyen iş gücü piyasaları ve sosyal koruma sistemleri”ni güvence altına almak için 20 temel ilkeyi ortaya koyuyor.

Buna her yıl AB iş gücünün yüzde 60’ının eğitim alması ve yoksulluk ile sosyal dışlanma riski altındaki kişi sayısının 15 milyon azaltılması da dahil.

Hangi bölgeler istihdam hedefine şimdiden ulaştı?

Verisi mevcut 243 bölgeden 113’ü (ya da yüzde 46,5’i) şimdiden yüzde 78 eşiğini yakaladı veya aştı.

Nüfusu iki milyonun altında olan ülkeler bir kenara bırakıldığında, bu yüksek performanslı kümelerin çoğu Kuzey Avrupa’da bulunuyor.

Daha net ifade etmek gerekirse; Hollanda, İsveç, İrlanda, Danimarka ve Çekya’da tüm bölgeler en az yüzde 78’lik istihdam oranına sahip.

Almanya da üst sıralarda yer alıyor. Ülkenin 38 bölgesinden yalnızca üçü hâlâ hedefin altında: Berlin, Bremen ve Düsseldorf.

Öte yandan, denizaşırı topraklar (örneğin Fransa’nın ana kent dışı bölgeleri) ya da Afrika’nın kuzey kıyısındaki İspanya’nın Ceuta ve Melilla yerleşimleri hariç tutulduğunda, İtalya, AB içinde en kötü oranlara sahip 10 bölgenin yedisini barındırıyor: Calabria (yüzde 48,5), Campania (yüzde 49,4) ve Sicilya (yüzde 50,7).

Düşük oranlara sahip diğer kümeler güneybatı İspanya, güney Romanya ve doğu Yunanistan’da görülüyor. Belçika’da ise Brüksel ve Hainaut, Batı Avrupa’da yüzde 65’in altında kalan tek bölgeler olarak öne çıkıyor.

Turizm Yunanistan'ın büyümesini sağlıyor: Ne kadar sürecek?

Güney Avrupa hâlâ büyük ölçüde geriden gelse de, birçok bölgesi AB genelinde en hızlı büyüyen istihdam oranlarını gösteriyor.

Eurostat verilerinin en az 300 bin nüfusa sahip bölgeleri kapsayan Euronews analizi, 2021’den bu yana Yunanistan’daki birçok bölgede istihdamın hızla arttığını ortaya koyuyor.

Thrace (Trakya) Üniversitesi iş gücü piyasası profesörü Theodore Koutroukis’e göre bu artış, büyük ölçüde COVID-19 sonrası turizm ve konaklama sektörlerindeki güçlü toparlanmadan kaynaklanıyor.

Koutroukis, “Konaklama, yiyecek hizmetleri ve perakende sektörleri son dört yılda tüm yeni maaşlı işlerin yüzde 50’sinden fazlasını yarattı. Sadece turizm 2024’te yaklaşık 401 bin kişiye istihdam sağladı," ifadelerini kullandı.

Koutroukis’e göre Yunanistan, işgücü piyasasında bir dizi reform yaptı.

Bunların içinde asgari ücretin artırılması, işgücü üzerindeki vergilerin azaltılması ve genel olarak istihdamı teşvik eden yeni bir yasal düzenleme var. Bu düzenlemeler özellikle kadınlar ile 45-64 yaş arasındaki kişiler için daha fazla iş yaratılmasına katkı sağladı.

Koutroukis, “Dijitalleşme ivmesi, yeşil dönüşüm projeleri ve bölgesel politika desantralizasyonu da bölgesel istihdam artışını daha da teşvik etti,” diye konuştu.

Yunanistan’ın büyümesinin aynı hızda devam edip edemeyeceği belirsizliğini koruyor.

Koutroukis, “Turizm muhtemelen kısa vadeli en yüksek seviyesine ulaştı, ama Ukrayna’daki savaş biterse, belki yeni Rus turist akışları hizmet sektörüne fayda sağlayabilir,” dedi.

Koutroukis ayrıca, Yunanistan’da büyümeyi sağlayan işlerin maaş, istikrar, özerklik ve çalışma saatleri açısından “nitelikli işler” sayılıp sayılamayacağını da sorguladı.

Benzer ama daha zayıf istihdam artışı modelleri İspanya, İtalya, Hırvatistan ve Portekiz bölgelerinde de gözlemlendi. Negatif istihdam eğilimleri ise neredeyse tamamen Kuzey Avrupa bölgelerinde görülüyor.

2021 ile 2024 arasında AB bölgesel istihdam oranları en çok Orta İsveç’te (eksi yüzde 2,1) ve Orta-Batı Litvanya’da (eksi yüzde 1,4) düştü. Ancak gerileme gösteren bölgelerin çoğu Almanya’da.

Erlangen-Nürnberg Üniversitesi İşgücü ve Bölgesel Ekonomi Bölüm Başkanı Claus Schnabel, “İstihdam oranındaki düşüş büyük ölçüde Almanya’daki birçok bölgenin uzun süredir ekonomik durgunluk yaşamasını, özellikle de imalat sektörünü yansıtıyor,” dedi.

“İhracata dayalı Alman modeli artık etkili değil, çünkü Almanya yurt dışında pazar payı kaybetti ve eskisi kadar yenilikçi değil,” diye ekledi.