Ukrayna ve ABD Florida'da barış görüşmelerine hazırlanıyor

Trump yönetiminin üst düzey yetkilileri, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşı sona erdirmeyi amaçlayan bir anlaşma sağlamak üzere bu hafta sonu Florida’da Ukraynalı müzakerecilerle bir araya geliyor. Görüşmeler, ABD heyetinin bu hafta Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yapması planlanan önemli temasların da zeminini hazırlıyor.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Özel Temsilci Steve Witkoff ve Başkan Donald Trump’ın damadı Jared Kushner’in, önerilen barış çerçevesinin ayrıntılarını netleştirmek üzere bir Ukrayna heyetiyle masaya oturması bekleniyordu. Görüşmeler, 2022’de başlayan Rus işgaline karşı koymaya devam eden Ukrayna için hassas bir dönemde yapılıyor.

Florida’daki buluşmadan hemen önce, cuma günü Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, ülkenin ABD ile yürütülen müzakerelerde baş müzakerecisi olan güçlü başkanlık ofisi şefi Andriy Yermak’ın istifasını duyurdu.

Açıklama, Yermak’ın evinin yolsuzlukla mücadele birimleri tarafından aranmasının ardından geldi. Zelenskiy yönetimi, enerji sektöründen yükleniciler aracılığıyla sağlanan geri ödemelerle zimmete geçirildiği belirtilen 100 milyon dolarlık yolsuzluk skandalının yol açtığı siyasi baskılarla sarsılmış durumda.

Rubio’nun Yermak’la Cenevre’de yaptığı ve her iki tarafın da “revize edilmiş barış planı” hazırlığı açısından olumlu geçtiğini söylediği görüşmenin üzerinden henüz bir hafta geçmişti.

Şimdi ise Zelenskiy’e göre Ukrayna heyetinde ülkenin silahlı kuvvetler komutanı Andriy Hnatov, Dışişleri Bakanı Andriy Sybiha ve Güvenlik Konseyi Başkanı Rustem Umerov yer alıyor.

Diplomatlar, Washington ile Moskova arasında yürütülen görüşmelerde Trump’ın önerdiği 28 maddelik plan üzerinde yapılan değişikliklere odaklanmış durumda. Bu plan, Rus taleplerine fazla yakın durduğu gerekçesiyle eleştirilmişti. Başlangıçta Ukrayna’nın Donbas bölgesinin tamamını Rusya’ya bırakmasını öngörüyordu — Kiev için kabul edilmez bir madde.

Trump daha sonra bu planı “konsept” ya da üzerinde “ince ayar” yapılacak bir “harita” olarak nitelendirdi. Plan, Ukrayna ordusunun büyüklüğüne sınırlamalar getirilmesini, ülkenin NATO’ya girişinin engellenmesini ve 100 gün içinde seçim yapılmasını da içeriyordu. Müzakereciler çerçevenin değiştiğini söylüyor, ancak maddelerin nasıl revize edildiği henüz net değil.

Trump salı günü yaptığı açıklamada, Witkoff’u ve muhtemelen Kushner’i bu hafta Putin’le görüşmek üzere Moskova’ya göndereceğini söyledi. Witkoff ve Kushner tıpkı Trump gibi, diplomasinin geleneksel kurallarından çok “anlaşma yapma” kültürünün öne çıktığı emlak sektöründen geliyor. İkili, Gazze’deki ateşkese yol açan 20 maddelik önerinin de mimarıydı.

Zelenskiy, X hesabından yaptığı açıklamada, Ukrayna heyetinin “savaşı sona erdirmek için gerekli adımları hızlı ve kapsamlı biçimde netleştireceğini” söyledi.

Cumartesi akşamı yaptığı günlük konuşmasında ise, Amerikan tarafının “yapıcı bir yaklaşım sergilediğini” belirtti.

“Önümüzdeki günlerde, savaşa onurlu bir son nasıl getirilir, bunu belirleyecek adımları ayrıntılandırmak mümkün görünüyor,” dedi.

Cumartesi günü Rusya’nın Kiev ve çevresine düzenlediği İHA ve füze saldırılarında en az 3 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı. Gece boyunca devam eden saldırılarda ise Kiev'deki Vyshhorod'da 9 katlı bir binaya İHA çarpması sonucu 1 kişi hayatını kaybetti, 11 kişi yaralandı.