Karadağ Başbakanı: Hiç kimse AB’ye alternatif bir şey düşünmüyor

Karadağ Başbakanı Milojko Spajić, Euronews’e verdiği kapsamlı söyleşide ülkesinin Avrupa Birliği’ne tam üyelik dışında hiçbir alternatifi olmadığını söyledi.

“Kimse başka bir seçeneği düşünmüyor. Hedefimiz AB’ye tam üyelik,” dedi. Spajić, açıklamalarını 18 Kasım Salı günü Brüksel’de Avrupa Komisyonu tarafından düzenlenen AB Genişleme Forumu’nun ardından yaptı.

Dokuz AB aday ülkesinin en küçüğü olan Karadağ’ın nüfusu 620 binin biraz üzerinde. Ülke, Brüksel’in üyeliğe hazır sayması için gereken anayasal, yargısal ve ekonomik reformları uygulamada en ileri noktada bulunuyor.

Karadağ liderliği, ülkenin 2028’de AB’nin 28. üyesi olacağı konusunda umutlu. Avrupa Komisyonu da son genişleme raporunda bu hedefin “doğru yolda” olduğunu söyledi.

Spajić, ülkesinin AB’ye katılımını “haklı” bulduğunu belirterek, “AB ile çevrili bir ülkeyiz,” dedi.

Başbakan, Karadağ’ın bu yıl Ekim ayında Tek Euro Ödeme Alanı’na (SEPA) resmi olarak katılmış olmasına da dikkat çekti. Karadağ 2002’de tek taraflı olarak euroyu kullanmaya başlamıştı ancak ödemeler yıllarca pahalı ve parçalı kanallar üzerinden yürütülüyordu. Artık ülke Avrupa’nın ödeme altyapısına tam olarak dahil oldu.

Ayrıca Karadağ ile AB arasında ücretsiz mobil dolaşımın 2026’da başlayacağı açıklandı.

Spajic, "Böylece şimdiye kadar görülmemiş bir ölçüde tek pazara ve aynı zamanda siyasi AB'ye entegre oluyoruz. Hedefimiz bu. Önümüzdeki yılın sonuna kadar tüm fasılları kapatmayı hedefliyoruz," diye konuştu.

Vizesiz seyahat

Karadağ’ın AB çizgisine tam olarak uymadığı konulardan biri, Rus vatandaşlarına yönelik seyahat kısıtlamaları. Bu ayın başında AB, Rusya’ya atfedilen hibrit drone saldırılarının ardından güvenliği artırmak için Rus vatandaşlarına yönelik vize kurallarını sıkılaştırmıştı.

Buna göre Rus vatandaşlarına artık çok girişli Schengen vizesi verilmeyecek; her ziyaret için yeniden başvuru gerektiren tek girişli vizeler uygulanacak.

Öte yandan Rus vatandaşları, geçerli bir pasaportla Karadağ’a 30 güne kadar vizesiz seyahat edebiliyor. Bu durum turizm istatistiklerine de yansıyor: Karadağ İstatistik Kurumu Monstat’ın verilerine göre Ruslar, 2024’te tüm gecelemelerin yaklaşık beşte birini (yüzde 18,3) oluşturdu.

Ancak Rus turistlerin artık eskisi kadar çok olmadığını; Karadağ’daki Rus gayrimenkul varlıklarının da önceki yıllara göre azaldığını söyleyen Spajic, “15-20 yıl önce çok daha fazlaydı. Artık çok daha çeşitlendi ve bu eğilim konusunda pek endişemiz yok,” dedi.

Spajic, Karadağ’ın AB üyeliği için temel gerekliliklerden biri olan AB’nin Ortak Dış ve Güvenlik Politikası’na (ODGP/CFSP) tamamen uyduğunu vurguladı. Bu politika, AB’nin dış politika koordinasyonu ile Rusya’ya yönelik yaptırımları da kapsıyor.

Spajic, “Bu uyum sadece mevcut hükümette değil; son beş hükümette, 13 yıldır böyle. Üyelik statümüz olmadan, üyeliğin getirdiği faydalar olmadan bile bir üye devlet gibi davranıyoruz,” diye konuştu.

Spajic, turizmin Karadağ ekonomisi için önemli olduğunu kabul ederken, ülkenin “çok yakında AB’nin vize politikalarıyla tamamen uyumlu hale geleceğini” ve bunun üyelik şartı olduğunu belirtti.

Bu kriteri karşılamak amacıyla Karadağ, Ekim ayında Ermenistan, Özbekistan, Kuveyt ve Mısır vatandaşlarına yönelik vizesiz giriş uygulamasını kaldırdı.