DSÖ'den kolera uyarısı: 31 ülkede salgın var

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), küresel çapta kolera salgınının kötüleştiğini ve ölüm oranlarının hızla yükseldiğini açıkladı.

31 ülkede salgınlar yaşandığını aktaran DSÖ, “Bu salgınların ölçeği, şiddeti ve birbirine bağlı yapısı göz önüne alındığında, ülkeler içinde ve arasında daha da yayılma riski çok yüksek,” uyarısında bulundu.

Kuruluş, durumun “çatışmalar ve yoksulluk” nedeniyle kötüleştiğini belirtti. Özellikle kırsal alanlar ve selden etkilenen bölgeler, bakterilerle kirlenmiş su ve gıda yoluyla bulaşan koleraya karşı son derece savunmasız. Hastalık, hızlı müdahale edilmezse saatler içinde ölüme yol açabiliyor ancak ağızdan sıvı takviyesi ve daha ağır vakalarda antibiyotik tedavisiyle kontrol altına alınabiliyor.

DSÖ’nün 1 Ocak-17 Ağustos 2025 tarihleri arasında takip ettiği verilere göre, dünya genelinde 409 bin 222 kolera veya akut sulu ishal vakası ve 4 bin 738 ölüm bildirildi. Vakalar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 azalmış olmasına rağmen, ölümler yüzde 46 artış gösterdi.

Kolera, uzun yıllar ciddi vaka bildirimi olmayan bazı ülkelerde de yeniden görülmeye başlandı. Bunlar arasında Kongo Cumhuriyeti ve Çad dikkat çekiyor. Bu ülkelerde vaka ölüm oranları sırasıyla yüzde 7,7 ve yüzde 6,8 ile en yüksek seviyelerde seyrediyor.

DSÖ, salgınların özellikle sağlık sistemleri kırılgan olan bölgelerde kontrolü zorlaştırdığını vurguladı. Çatışmalar, kitlesel yer değiştirmeler, doğal afetler ve iklim değişikliği salgınları artırıyor; kırsalda ve sel bölgelerinde yetersiz altyapı ve sınırlı sağlık hizmetleri tedaviyi geciktiriyor. Sınır ötesi bulaşma, kolera salgınlarını daha karmaşık ve kontrol edilmesi zor hale getiriyor.

DSÖ, güvenli içme suyu, hijyen ve sanitasyonun kolerayı sona erdirmenin ve gelecekteki salgınları önlemenin tek sürdürülebilir yolu olduğunu belirtti. Kuruluş, salgını önlemek için güçlendirilmiş gözetim, vakaların etkin yönetimi, WASH (su, sanitasyon ve hijyen) müdahaleleri, aşılama kampanyaları ve sınır ötesi işbirliği çağrısında bulundu.

Afrika Hastalık Kontrol Önleme Merkezi ve DSÖ, 26 Ağustos’ta Afrika için Kıtasal Kolera Acil Durum Hazırlık ve Müdahale Planı 1.0’ı başlattı. Plan, Afrika devlet başkanlarının kolerayı kıtasal öncelik olarak belirlemesi ve 2030’a kadar salgınları kontrol altına alma taahhütlerini takip etti.

DSÖ verilerine göre 2025’te en fazla vaka, Doğu Akdeniz Bölgesi’nde (230 bin 991 vaka, 6 ülke) ve Afrika Bölgesi’nde (172 bin 750 vaka, 23 ülke) görülüyor. Kolera kaynaklı ölümlerin en yüksek olduğu bölge ise Afrika Bölgesi (3 bin 763 ölüm).

Kolera, özellikle Çad, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Güney Sudan ve Sudan’da ciddi salgınlara yol açıyor. Bu ülkelerde yüksek bulaşma oranları ve ölüm oranları devam ediyor; salgın kontrolü ve sağlık hizmetlerine erişimde büyük zorluklar yaşanıyor.

DSÖ, verilerin bazı ülkelerde farklı tanım ve raporlama sistemleri nedeniyle karşılaştırmada sınırlılık taşıyabileceğini, dolayısıyla gerçek vaka sayısının muhtemelen daha yüksek olduğunu belirtiyor.