Alibaba, Nvidia krizi sonrası kendi yapay zeka çipini geliştiriyor

Çinli e-ticaret devi Alibaba, yapay zeka (AI) için yeni bir çip geliştirdiğini açıkladı. Bu hamle, ABD’nin Nisan ayında, ulusal güvenliği koruma gerekçesiyle Nvidia’nın en güçlü çipi olan Blackwell’i Çin’e satmasını yasaklamasının ardından geldi.

ABD, geçtiğimiz ay kısmen geri adım atarak Nvidia’nın Çin’e yaptığı çip satışlarından yüzde 15 pay alması karşılığında H20 adlı “düşük güçlü” çipin ihracatına onay verdi. Ancak Blackwell çipinin satışına hâlâ izin çıkmadı.

Buna karşılık Çin, ağustos ayında yerel teknoloji şirketlerine güvenlik gerekçesiyle Nvidia çiplerini satın almayı durdurmaları talimatını verdi.

Alibaba’nın çip atağı

Alibaba çip üretimine yabancı değil. Şirketin son ürünü Hanguang 800, 2019’da piyasaya sürülmüştü. Ayrıca T-head adlı yarı iletken tasarım birimi bulunuyor. Alibaba, bu yıl 3 yıl içinde yapay zekaya en az 380 milyar yuan (yaklaşık 45 milyar euro) yatırım yapacağını duyurmuştu.

Ancak Nvidia, yıllardır geliştirdiği güçlü yarı iletkenlerle hâlen dünyanın en büyük AI çip tedarikçisi konumunda. Alibaba’nın yeni çipinin, en azından ilk etapta, yalnızca şirketin kendi altyapısında kullanılacağı, müşterilerin ise bu çipler sayesinde Alibaba’dan “bilgi işlem gücü kiralayabileceği” bildirildi.

Çin’de Huawei ve Cambricon gibi şirketler de yapay zeka çipi geliştirme yarışında öne çıkmaya çalışıyor. Buna rağmen Alibaba ve ByteDance gibi firmalar daha önce Nvidia çipleri olmadan AI çalışmalarının sekteye uğrayacağını söylemişti.

'Soğuk Savaş zihniyeti' tartışması

Yeni çip hakkındaki detaylar hâlen belirsizliğini korurken, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinde “Soğuk Savaş zihniyetini” reddederek yapay zekâ alanında uluslararası işbirliği çağrısı yaptı.

Öte yandan, Nvidia CEO’su Jensen Huang, geçtiğimiz hafta Trump yönetimiyle Çin için özel olarak tasarlanacak yeni bir çip üzerinde görüşmelerin sürdüğünü açıkladı. Huang, “Yeni ürünümüzü Çin’e sunmak istiyoruz ama karar ABD hükümetine ait,” dedi. Ayrıca, Nvidia’nın Çin’e satış yapamaması durumunda boşluğu Çinli şirketlerin doldurabileceği uyarısında bulundu.

Uzmanlar ise küresel AI rekabetini “yarış” değil, “intihar yarışı” olarak tanımlıyor. Bunun özellikle genel yapay zeka (AGI) alanında insan emeğinin yerini alma ve kendi kendini geliştirebilen makineler üretme riskinden kaynaklandığını vurguluyorlar.