«Αν η Ουκρανία παραχωρήσει εδάφη, ο λαός θα βγει στους δρόμους» λέει ο Άντον Λιαγκούσα από το Πανεπιστήμιο του Κιέβου

Μια πιθανή συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θα περιλαμβάνει «ανταλλαγή εδαφών» και από τις δύο πλευρές, δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ — κάτι που στην πράξη σημαίνει εδαφικές παραχωρήσεις εκ μέρους του Κιέβου.

Ωστόσο, οι ουκρανικές δυνάμεις δεν κατέχουν ρωσικό έδαφος, γεγονός που αποκλείει οποιαδήποτε «επιστροφή» γης στη Μόσχα. Όλη η επικείμενη συζήτηση αφορά ουκρανικά εδάφη που η Ρωσία κατέχει από την πρώτη εισβολή του 2014 και την ευρείας κλίμακας επίθεση του 2022.

Αν ο Τραμπ ασκήσει πιέσεις για παραχώρηση εδαφών, δεν θα έχει να πείσει μόνο τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αλλά πρωτίστως τον ίδιο τον ουκρανικό λαό. Και ο Ουκρανός πρόεδρος γνωρίζει καλά ότι ακόμη κι ο ίδιος δεν μπορεί να μεταπείσει τους πολίτες σε κάτι που απορρίπτουν.

Ο Άντον Λιαγκούσα, κοσμήτορας της Ανώτατης Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου του Κιέβου, δήλωσε στο Euronews ότι, εάν οι ουκρανικές αρχές πιεστούν για εδαφικές παραχωρήσεις, «ο λαός θα βγει στους δρόμους».

«Δεν θα πρόκειται τόσο για διαμαρτυρία κατά των αρχών, όσο για κραυγή προς ολόκληρο τον κόσμο: να αντιμετωπιστούμε ως ένα μεγάλο κράτος στο κέντρο της Ευρώπης, και όχι ως κομμάτι γης που βλέπουν οι ΗΠΑ», πρόσθεσε. «Οι Ουκρανοί είναι ένα πλήρες έθνος και η Ουκρανία ένα μεγάλο κράτος με τη δική του νομοθεσία.»

Παράδοση κοινωνικής αντίστασης

Ο Λιαγκούσα υπενθύμισε ότι, από την ανεξαρτησία της το 1991, η Ουκρανία έχει διαμορφώσει μια κοινωνία που δεν ανέχεται αυταρχισμό, όπως αποδείχθηκε στη «Επανάσταση της Αξιοπρέπειας» το 2014, την «Πορτοκαλί Επανάσταση» το 2004 και την «Επανάσταση στο Γρανίτη» το 1991.

«Ο πρόεδρος στην ουκρανική κοινωνία δεν είναι βασιλιάς. Η βούλησή του δεν καθορίζει τη βούληση ολόκληρου του λαού», τόνισε. Από την αρχή της ρωσικής εισβολής, σχεδόν κάθε οικογένεια έχει επηρεαστεί άμεσα ή έμμεσα, γεγονός που έχει ενισχύσει ακόμη περισσότερο αυτή την ισορροπία εξουσίας.

«Οι άνθρωποι πολεμούν κατά του επιτιθέμενου, για τη δημοκρατία, και για να ενταχθεί η χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση», σημείωσε.

Η φωνή του δρόμου

Τον Ιούλιο, χιλιάδες Ουκρανοί διαδήλωσαν κατά νομοσχεδίου που θα αφαιρούσε την ανεξαρτησία των αντι-διαφθορικών θεσμών. Μέσα σε λίγες ημέρες, ο Ζελένσκι κατέθεσε νέο νομοσχέδιο που αποκαθιστούσε την ανεξαρτησία τους, με την κυβέρνηση να αναγκάζεται να αποσύρει το αρχικό σχέδιο.

Ήταν ακόμη μια απόδειξη ότι, μετά από τρεις μεγάλες επαναστάσεις σε λίγο πάνω από τρεις δεκαετίες —μία εκ των οποίων ανέτρεψε τον φιλορώσο Βίκτορ Γιανουκόβιτς το 2014— οι ουκρανικές αρχές παραμένουν ευαίσθητες στη «φωνή του δρόμου».

Υπογράφοντας τον νέο νόμο, ο Ζελένσκι παραδέχτηκε: «Όλοι ακούμε τι λέει η κοινωνία. Βλέπουμε τι περιμένει από τους θεσμούς του κράτους, για δικαιοσύνη και αποτελεσματικότητα.»

Η παρεξήγηση της Δύσης

Κατά τον Λιαγκούσα, οι ΗΠΑ και πολλές ευρωπαϊκές χώρες δυσκολεύονται να κατανοήσουν αυτή τη δυναμική, επειδή ζουν σε συνθήκες σταθερότητας και άνεσης, χωρίς πρόσφατη εμπειρία μαζικών κινητοποιήσεων.

«Οι δυτικές δημοκρατίες συχνά βλέπουν την ουκρανική κοινωνία ως ομάδες εθελοντών ή ακτιβιστών που δημιουργούνται για να λύσουν συγκεκριμένα προβλήματα. Δεν κατανοούν ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι οι δημιουργοί του νέου ουκρανικού κράτους», κατέληξε.