AB liderleri Brüksel'de bir araya geliyor: Gündem maddeleri Ukrayna, savunma ve ekonomi

Avrupa Birliği'nin 27 lideri, Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaş, Donald Trump'ın başlattığı müzakereler ve bloğun yeniden silahlandırılmasına yönelik milyarlarca dolarlık yeni planlar başta olmak üzere oldukça yoğun bir gündemle Brüksel'de bir araya geliyor.

Toplantıda ayrıca rekabet gücünün arttırılması ihtiyacı, düzensiz göçün yönetimi, Orta Doğu'daki durum, çok taraflı düzen ve yıllar süren art arda krizlerin ardından ciddi bir baskı altında olan AB bütçesinin geleceği de ele alınacak.

Konuların listesi o kadar geniş ki devlet ve hükümet başkanları gece boyunca Belçika'nın başkentinde kalmak ve görüşmelerine Cuma sabahı devam etmek zorunda kalabilirler.

Zirve, 27 ülkenin sadece iki hafta önce Ukrayna ve savunma konularını görüşmek üzere bir araya geldiği göz önünde bulundurulduğunda bir dejavu hissi yaratıyor. Acil toplantı, Trump'ın hızlı diplomasisine ve Moskova'ya yönelmesine tepki olarak toplandı. Bu da endişe yaratak transatlantik ittifakın yakında çökeceği korkularını körükledi.

Birçok şüphe devam etse de Ukrayna'nın 30 günlük geçici ateşkesi kabul etmesi ve ABD'nin askeri yardım ve istihbarat paylaşımı üzerindeki askıya alma kararını kaldırarak ikili ilişkilerde iyileşme sinyali vermesiyle tedirginlik bir nebze azaldı. Vladimir Putin, enerji altyapısına yönelik saldırıların durdurulması için daha sınırlı bir teklifle karşılık verdi ve Kiev'e askeri yardımların "tamamen" durdurulmasını talep etti.

Çarşamba günü Trump ile müzakerelerdeki bir sonraki adımlar hakkında konuşan Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, video konferans yoluyla odadaki liderleri bilgilendirecek.

Üst düzey bir diplomat, "Putin'in Ukrayna'ya askeri yardımımızı durdurmamız gerektiğini söylediği doğruysa, sonuçlarımızda bunun tam tersini okuyacaksınız," dedi.

Ancak sonuç bildirgesinin Ukrayna bölümünün sadece 26 üye ülke tarafından onaylanması bekleniyor, zira Macaristan "güç yoluyla barış" stratejisi ve yeni silah ve mühimmat tedariğiyle ilgili herhangi bir ifadeye kesinlikle karşı çıkıyor. Aynı dinamik iki hafta önce Viktor Orban'ın ortak metinden çekilmesiyle de ortaya çıkmıştı.

Ayrıca liderler, Avrupa Komisyonu'nun 150 milyar euroluk yeni bir kredi programı da dahil olmak üzere savunma harcamalarını hızla arttırmaya yönelik iddialı planlarını ele alacak ve AB vatandaşlarının tasarruflarında bulunan 10 trilyon euronun potansiyelini ortaya çıkaracak. Yeniden silahlanma girişimi başkentlerden geniş destek gördü, ancak Komisyon'un piyasalara gidip krediler için para toplamasından önce yasama çalışmalarının devam etmesi gerekiyor.

Akşam yemeğinde 27 üye, bloğun 2028-2034 dönemine ilişkin bütçesini müzakere edecek. Ancak sürecin henüz ilk aşamalarında olunması nedeniyle zirvenin bu bölümünde ayrıntılı sonuçlara varılamayacak. Tarım ve uyum gibi geleneksel alanların yanı sıra savunma, yeşil, dijital ve Ukrayna gibi yeni önceliklerin de daha fazla yer bulmaya çalışacağı bir sonraki bütçeyle ilgili tartışmalar oldukça hararetli ve karmaşık geçmeye aday.

Üst düzey bir AB yetkilisi, "Asıl zorluk mali denklemde, hedeflerimizi Birliğimizin kaynaklarıyla nasıl eşleştireceğimiz," dedi.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde farklı anlarda liderlere katılacak.

Zirveyi TSİ 11.30'dan itibaren canlı olarak yayınlayacağımız için son gelişmeleri lütfen daha sonra tekrar kontrol edin.