«Πράσινο φως» από το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ για κατώτατο μισθό στην Ευρώπη

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποφάνθηκε την Τρίτη ότι η οδηγία της Κομισιόν για τη θέσπιση "επαρκούς" κατώτατου μισθού και στα 27 κράτη μέλη είναι έγκυρη, απορρίπτωντας την απόπειρα της Δανίας να μπλοκάρει το εγχείρημα, με το επιχείρημα ότι η ΕΕ υπερέβη τις αρμοδιότητές της νομοθετώντας για τις αμοιβές.

Η Δανία είχε προσφύγει στα αρμόδια θεσμικά όργανα της ΕΕ εναντίον της οδηγίας που εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2022, υποστηρίζοντας ότι υπερβαίνει τις αρμοδιότητες της ΕΕ και ζητώντας την πλήρη ανατροπή της.

Η Κοπεγχάγη, συνεπικουρούμενη από τη Σουηδία, υποστήριξε ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αποφασίζουν πώς καθορίζονται οι μισθοί, κυρίως μέσω συλλογικών συμβάσεων μεταξύ συνδικάτων και εργοδοτών, και ότι η ΕΕ δεν επιτρέπεται να θεσπίζει νομοθεσία για τις αμοιβές.

Ωστόσο, το δικαστήριο επιβεβαίωσε "την εγκυρότητα του μεγαλύτερου μέρους της εν λόγω οδηγίας" στην απόφασή του την Τρίτη, υποστηρίζοντας ότι "δεν συνιστά άμεση παρέμβαση του δικαίου της ΕΕ στο δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι".

Απέρριψε επίσης τον ισχυρισμό της Δανίας ότι η οδηγία εκδόθηκε σε εσφαλμένη νομική βάση.

Ωστόσο, ακύρωσε δύο από τις διατάξεις της οδηγίας με το επιχείρημα ότι "ισοδυναμούν με άμεση παρέμβαση του δικαίου της ΕΕ στον καθορισμό των αποδοχών".

Μία από τις διατάξεις αποσκοπούσε στον καθορισμό κριτηρίων σχετικά με τον τρόπο καθορισμού του επαρκούς κατώτατου μισθού, ενώ η άλλη αποσκοπούσε στην αποτροπή της μείωσης του νόμιμου κατώτατου μισθού σε χώρες όπου αυτός αναπροσαρμόζεται αυτόματα.

Η απόφαση έρχεται σε σύγκρουση με την πρόταση που εξέδωσε τον Ιανουάριο ο γενικός εισαγγελέας, ο οποίος επικουρεί το Δικαστήριο κατά την προετοιμασία των υποθέσεων, και είχε συστήσει την ακύρωση της οδηγίας με το σκεπτικό ότι υπερβαίνει τις νομικές αρμοδιότητες της ΕΕ.

Η ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χαιρέτισε την απόφαση, επισημαίνοντας σε ανακοίνωσή της ότι "σε καιρούς κρίσης κόστους ζωής και στέγασης, αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας και κοινωνικής δικαιοσύνης".

"Μέχρι στιγμής μόνο οκτώ κράτη μέλη της ΕΕ έχουν εφαρμόσει την οδηγία. Τώρα, καλούμε τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν την ορθή εφαρμογή της οδηγίας. Δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες για καθυστερήσεις", προστίθεται.

Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC) κάλεσε ομοίως "τα κράτη μέλη να σταματήσουν την προσέγγιση του "περιμένουμε και βλέπουμε" και να προχωρήσουν στην πλήρη εφαρμογή της οδηγίας".

"Η οδηγία είναι σταθερή, αλλά χρειάζεται σταθερή εφαρμογή. Οι εργαζόμενοι χρειάζονται πραγματικές αυξήσεις μισθών και πραγματική διαπραγματευτική δύναμη, όχι νομικά κενά. Η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει ότι κάθε εργαζόμενος έχει έναν μισθό που ανταποκρίνεται στο όριο της αξιοπρεπούς διαβίωσης, να προωθήσει αποτελεσματικά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και να αυξήσει την κάλυψη των συλλογικών διαπραγματεύσεων", δήλωσε επίσης η Esther Lynch, γενική γραμματέας της οργάνωσης.

Παρόλα αυτά, δήλωσε "πολύ ανήσυχη" για την κατάργηση της διάταξης που εμπόδιζε την αυτόματη αναπροσαρμογή, εκφράζοντας φόβους ότι θα μπορούσε να "χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα για τη μείωση των νόμιμων κατώτατων μισθών".

Το Euronews επικοινώνησε με το Υπουργείο Απασχόλησης της Δανίας για να σχολιάσει, αλλά δεν έλαβε απάντηση μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης.

Η ευρωπαϊκή οδηγία για τους κατώτατους μισθούς επιδιώκει να διασφαλίσει επαρκείς νόμιμους κατώτατους μισθούς, να προωθήσει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και να βελτιώσει την πρόσβαση των εργαζομένων στην προστασία του κατώτατου μισθού σε όλες τις χώρες της ΕΕ.

Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, οι χώρες της ΕΕ πρέπει να εφαρμόζουν διαδικασίες που να εγγυώνται ότι οι κατώτατοι μισθοί παρέχουν ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, μειώνουν τη φτώχεια εντός της εργασίας, προωθούν την κοινωνική συνοχή και περιορίζουν το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων.

Η οδηγία εγκρίθηκε με την υποστήριξη όλων των κρατών μελών εκτός από την Ουγγαρία, η οποία απείχε.

Από τον Ιανουάριο του 2025, οι ακαθάριστοι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί στην ΕΕ κυμαίνονταν από 551 ευρώ στη Βουλγαρία έως 2.638 ευρώ στο Λουξεμβούργο, σύμφωνα με τη Eurostat.