Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν: «Η ειρήνη του χθες έχει χαθεί»

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν όρισε το διακύβευμα ενόψει της κρίσιμης συνάντησης των 27 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, χαρακτηρίζοντας τις συνομιλίες κρίσιμες για την ασφάλεια και την ανεξαρτησία της Ευρώπης.

"Η ειρήνη του χθες έχει χαθεί. Δεν έχουμε χρόνο να αφεθούμε στη νοσταλγία. Αυτό που έχει σημασία είναι πώς αντιμετωπίζουμε το σήμερα", δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο το πρωί της Τετάρτης.

"Γνωρίζουμε τον επείγοντα χαρακτήρα. Είναι οξύς. Όλοι το αισθανόμαστε. Όλοι το βλέπουμε".

Η ΕΕ καλείται να λάβει αποφάσεις για δύο κρίσιμα ζητήματα που θα μπορούσαν να διαμορφώσουν την εικόνα και το διεθνές κύρος της.

Πρώτον, πρέπει να αποφασίσει πώς μπορεί να στηρίξει οικονομικά την Ουκρανία και να διασφαλίσει ότι θα παραμείνει ικανή να αντισταθεί στη ρωσική επιθετικότητα.

Δεύτερον, πρέπει να επιλέξει αν θα σφραγίσει μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με το νοτιοαμερικανικό μπλοκ Mercosur και να αποκαταστήσει την πίστη στις εμπορικές συμφωνίες που βασίζονται σε κανόνες, η οποία έχει χαθεί μετά την έλευση της δεύτερης διακυβέρνησης Τραμπ.

Όσον αφορά την Ουκρανία, η φον ντερ Λάιεν τάσσεται υπέρ ενός πρωτοφανούς σχεδίου αξιοποίησης των παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για την έκδοση δανείου αποζημιώσεων. Όμως η προσέγγιση αυτή έχει διχάσει τους ηγέτες της ΕΕ, και το Βέλγιο, όπου βρίσκονται τα περισσότερα από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, δεν έχει πειστεί ότι τα αιτήματά του για ισότιμη κατανομή του ρίσκου μεταξύ των χωρών της ΕΕ αντιμετωπίζονται.

Οι ηγέτες βρίσκονται επίσης αντιμέτωποι με μια άλλη κρίσιμη απόφαση: αν θα επισφραγίσουν τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Mercosur, 25 χρόνια μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων.

Το σχέδιο χρειάζεται την υποστήριξη της λεγόμενης ειδικής πλειοψηφίας των κρατών μελών, δηλαδή 15 χωρών που αντιρποσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού του μπλοκ.

Αρκετές μεγάλες πληθυσμιακά χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, κλίνουν κατά της συμφωνίας, καθώς οι εγχώριες γεωργικές βιομηχανίες τους διεξάγουν εκστρατεία εναντίον της. Η Ιταλία έχει αναδειχθεί σε κρίσιμο παράγοντα, με τη Γαλλία να χρειάζεται την υποστήριξή της προκειμένου να συγκεντρώσει τη λεγόμενη "πλειοψηφία βέτο" και να εκτροχιάσει το σχέδιο. Αλλά η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι κρατάει κλειστά τα χαρτιά της, δημιουργώντας αμφιβολίες για το αν η συμφωνία μπορεί να επιβιώσει.

Η Γαλλία επιζητά επίσης υποστήριξη για την αναβολή της ψηφοφορίας για το επόμενο έτος, μια κίνηση που οι υποστηρικτές της λένε ότι θα μπορούσε ουσιαστικά να "σκοτώσει" τη συμφωνία και να υπονομεύσει σοβαρά το κύρος της ΕΕ στη Νότια Αμερική και σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το διακύβευμα είναι η αξιοπιστία των «27» στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής και της εμπορικής ατζέντας του μπλοκ, καθώς η ΕΕ βρίσκεται αντιμέτωπη με την επιθετική ατζέντα Τραμπ και το δόγμα "πρώτα η Αμερική".

Στην ομιλία της, η πρόεδρος της Κομισιόν αναφέρθηκε στην πρόσφατη στροφή των ΗΠΑ στην προσέγγισή τους προς την Ευρώπη, λέγοντας: "Εμείς, οι Ευρωπαίοι, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήνουμε τις κοσμοθεωρίες των άλλων να μας καθορίζουν".

"Κανείς μας δεν πρέπει να σοκάρεται από αυτά που λένε οι άλλοι για την Ευρώπη. Αλλά επιτρέψτε μου να πω το εξής: δεν θα ήταν η πρώτη φορά που οι υποθέσεις για την Ευρώπη αποδεικνύονται ξεπερασμένες. Και δεν θα ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποιούμε ότι η μεταπολεμική παγκόσμια τάξη αλλάζει ολοκληρωτικά", δήλωσε η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.

Η δήλωση αυτή ακολουθεί την πρόσφατη δημοσίευση της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, η οποία προειδοποιεί για την επικείμενη "πολιτιστική παρακμή" της Ευρώπης. Αμέσως μετά τη δημοσίευσή της, ο πρόεδρος Τραμπ περιέγραψε την ήπειρο ως μια συλλογικότητα "αποσυντιθέμενων εθνών" υπό την ηγεσία "αδύναμων" πολιτικών.

Την Τρίτη, ο αντιπρόσωπος των ΗΠΑ για το Εμπόριο, Τζέιμισον Γκριρ, εξαπέλυσε άλλη μια επίθεση κατά των ψηφιακών κανονισμών της ΕΕ, κατηγορώντας το μπλοκ και τα κράτη μέλη του ότι επιβάλλουν "φόρους, πρόστιμα και οδηγίες που εισάγουν διακρίσεις και παρενοχλήσεις κατά των αμερικανικών παρόχων υπηρεσιών".

Απαντώντας, εκπρόσωπος της ΕΕ δήλωσε ότι "όπως έχουμε καταστήσει σαφές πολλές φορές, οι κανόνες μας εφαρμόζονται εξίσου και δίκαια σε όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ".

"Οι κανόνες αυτοί διασφαλίζουν ασφαλείς, δίκαιους και ισότιμους όρους ανταγωνισμού στην ΕΕ, σύμφωνα με τις προσδοκίες των πολιτών μας", πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.