Ruanda destekli M23, Kongo'da sivil katliamı iddialarını reddetti

M23 militanlarının sözcüsü Lawrence Kanyuka, İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch - HRW) raporunu “sahte ve gerçeğin çarpıtılması” olarak nitelendirdi ve grup hakkında “aşırılıkçı propaganda” yaymakla suçladı.

M23, Kongo’nun maden zengini doğusunda kontrol için savaşan 100’den fazla silahlı grup arasında en öne çıkan isim.

Daha önce hem M23 hem de Kongo ordusu, sivillere yönelik şiddetle suçlanmıştı. Bu yılın başlarında, Kongo yetkilileri M23’ü büyük şehirleri ele geçirirken hukuksuz infazlar yapmakla itham etmişti.

Rapor, M23’ü, çoğunluğu etnik Hutu savaşçılardan oluşan Ruanda Kurtuluş Demokratik Güçleri (FDLR) adlı silahlı gruba karşı yürütülen askeri kampanya kapsamında 140’tan fazla sivili öldürmekle suçladı.

1994 Ruanda soykırımı sırasında 800 bin Tutsi, ılımlı Hutu ve diğerleri öldürüldü. Yaklaşık 2 milyon Hutu Kongo’ya kaçtı. Ruanda yetkilileri, kaçan Hutuların soykırıma katıldığını iddia ederken, Kongo ordusunun onları koruduğunu öne sürdü.

M23 liderlerinden Bertrand Bisimwa, sosyal medya platformu X’te yaptığı açıklamada, raporun Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni etkilemeyi amaçladığını ve kanıta dayanmadığını söyledi.

Amnesty International tarafından çarşamba günü yayımlanan ayrı bir rapor, hem M23’ün hem de Kongo hükümeti destekli milislerin sivillere karşı düzenli olarak kitlesel vahşet ve cinsel şiddet uyguladığını ortaya koydu.

Kongo’da 7 milyon kişi yerinden edilmiş durumda ve BM, Kongo'nun doğusundaki çatışmayı “dünyadaki en uzun süreli, karmaşık ve ciddi insani krizlerden biri” olarak nitelendiriyor.

ABD ve diğer ülkeler, M23 ile Kongo güçleri arasındaki çatışmaların ocak ayında tırmanmasının ardından kalıcı bir ateşkes sağlamak için çaba gösteriyor.

Kongo ve Ruanda dışişleri bakanları temmuz ayında Beyaz Saray’da bir barış anlaşması imzaladı. Ancak M23, müzakerelere doğrudan dahil edilmedi ve anlaşmanın şartlarına uymayacağını açıkladı.

Son adım olarak, Körfez ülkesi Katar’ın arabuluculuğunda Kongo ile M23 arasında kalıcı bir ateşkese yol açacak ayrı bir anlaşma yapılması planlanıyordu.

Ancak bu anlaşma için belirlenen süre doldu ve Kongo ile M23 arasında nihai şartlar üzerinde kapsamlı bir görüşme gerçekleşmedi.

ABD Afrika Bürosu, çarşamba günü X üzerinden yaptığı açıklamada, “M23 de dahil olmak üzere sivillere karşı işlenen korkunç ihlaller” konusunu görüşmek için BM Güvenlik Konseyi’nin acil toplantıya çağrılması gerektiğini belirtti.