Hamas, İsrail için 'kırmızı çizgi' olan üst düzey militanların serbest bırakılmasını talep ediyor

Euronews'e konuşan İsrailli güvenlik kaynakları, devam eden barış görüşmeleri kapsamında Hamas'ın İsrail'den aralarında Hamas'ın üst düzey komutanlarının da bulunduğu önemli hapis cezaları almış bazı militanların serbest bırakılmasını talep ettiğini açıkladı.

Bu isimlerin serbest bırakılmasının İsrail için "kırmızı çizgi" olduğunu belirten kaynaklar, Hamas'ın "bu isimlerde ısrar etmesinin savaşı garanti haline getirdiğini" söyledi.

Euronews’ün ulaştığı listede dört önde gelen isim yer alıyor: Mervan Barguti, Ahmed Saadat, Hasan Salame ve Abbas el-Seyyid.

Barguti, 2002’de İsrail tarafından tutuklanan ve el-Aksa Şehitleri Tugayları’nın saldırılarıyla bağlantılı cinayetlerden dolayı beş kez müebbet hapis cezasına çarptırılan üst düzey bir Fetih lideri.

Saadat, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin eski genel sekreteri olup, 2001’de İsrail Turizm Bakanı Rehavam Zeevi’nin suikastını organize etmekten 30 yıl hapse mahkûm edildi.

Hasan Salame, Kudüs ve Tel Aviv’de 1990’larda onlarca İsraillinin ölümüne yol açan otobüs bombalamalarını organize etmekten 46 kez müebbet hapse mahkûm edilmiş üst düzey bir Hamas komutanı.

Abbas el-Seyyid, Tulkarim’den bir Hamas lideri olup, 2002’de Netanya’daki Park Oteli bombalamasını planlamaktan 39 İsraillinin öldüğü ve 140 kişinin yaralandığı saldırı nedeniyle 35 kez ardışık müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

Hamas neden serbest bırakılmalarını istiyor?

Hamas, geçmişte İsrail ile yapılan müzakerelerde bu dört komutanın serbest bırakılmasını defalarca talep etti ve bu taleplerin her biri reddedildi.

Her biri silahlı örgüt için yüksek değerli bir figürü temsil ediyor. Saadat, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin lideri olarak, İsrail hapishanesinden Filistin direnişinin sembolü olarak görülüyor.

Hamas, Salame’yi ulusal bir kahraman ve tecrübeli savaşçılara sadakatin sembolü olarak değerlendirirken, el-Seyyid’in serbest bırakılmasını istemesi, kitlesel can kaybına yol açan saldırılara karışanların dahi geri alınmak istendiğini gösteriyor.

Euronews, Filistin’deki güvenilir kaynaklardan, listedeki en önemli ismin Hamas açısından Mervan Barguti olduğunu doğrulayabildi.

Hamas, onu İsrail’e karşı değerli bir müttefik olarak görüyor ve serbest bırakılmasının Filistin siyasetinde uzun vadeli etkisi açısından önemli olduğuna inanılıyor – barış anlaşmasının temel maddelerinden biri Hamas’ın iktidardan uzaklaştırılması olsa bile.

İsrailli güvenlik kaynakları Euronews’e, bu dört kişinin serbest bırakılması talebinin “müzakere heyetinin aşamayacağı bir kırmızı çizgi” olduğunu söyledi.

“Bu teröristleri talep etmek daha fazla savaş ve Gazze’nin tamamen yıkımı demektir,” ifadelerini kullandılar.

Hamas, önceki müzakerelerde müebbet hapis cezasına çarptırılmış bu mahkûmların serbest bırakılmasının, elinde tuttuğu rehineleri bırakmasının merkezi bir koşulu olduğunu ısrarla vurguladı ve onların Hamas’ın müzakere stratejisindeki önemini ortaya koydu.

Mısır'da dolaylı görüşmeler

Mısır’daki müzakereler sürerken İsrail hükümeti, Hamas’ın taleplerine ilişkin Euronews’in yorum talebini reddetti.

Hükümet kaynakları salı günü Euronews’e, Hamas’ın “süreci manipüle etmeye çalışabileceğine” dair endişelere rağmen, İsrail’in “Mısır’daki görüşmeler konusunda temkinli bir iyimserlik içinde” olduğunu söyledi.

“Tutumumuz açık: Başkan Trump’ın planında kararlaştırıldığı üzere, 48 rehinenin tamamının derhal serbest bırakılması pazarlık konusu değildir,” ifadelerini kullandılar.

Hamas, kalan tüm İsrailli rehineleri serbest bırakmayı kabul etti ancak ABD barış planında belirtilen bazı kritik noktalar üzerinde daha fazla müzakere yapılmasını istiyor.

Silahlı grubun üst düzey yetkilisi ve Mısır’daki müzakere heyetinin başkanı Halil el-Hayya, Hamas’ın Gazze’de halen esir tuttuğu ve 20’sinin hayatta olduğu düşünülen 48 rehinenin iadesi karşılığında, herhangi bir anlaşmanın parçası olarak “kalıcı bir ateşkese dair gerçek güvencelere” ihtiyaç duyduğunu söyledi.

Beyaz Saray’ın gösterdiği harita, İsrail birliklerinin geri çekilmesine ilişkin üç aşama öngörüyor. İlk aşamada Gazze’nin yaklaşık yüzde 55’i İsrail kontrolünde kalıyor, ikinci aşamada bu oran yüzde 40’a, son aşamada ise yüzde 15’e düşüyor.

Ancak Beyaz Saray’ın haritası, İsrail’in askeri bölgeleri gösteren haritalarıyla örtüşmüyor ve en önemlisi, gelecekteki çekilme için net bir takvim içermiyor.

Euronews, Filistin’deki güvenilir kaynaklardan Hamas’ın daha çok İsrail’in geri çekilmesinin kapsamı ve bunun zaman çizelgesine odaklandığını, mahkumların serbest bırakılması konusundaki taleplerinde ise geçmiş müzakerelerde olduğu gibi büyük ihtimalle taviz vermeye hazır olduğunu doğrulayabildi.

Ancak grubun ayrıca endişe duyduğu bildirilen bir diğer konu, Trump’ın planının hayata geçmesi halinde geriye kalan Hamas üyelerinin ve onların yakın çevresinin geleceği.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, pazar günü Euronews’e verdiği özel röportajda “Hamas’ın yönetiminin sona ermesi gerekiyor,” dedi.