Uruguay, ötanaziye izin veren ilk Latin Amerika ülkesi oldu

Uruguay Senatosu çarşamba günü ötanaziyi suç olmaktan çıkaran bir yasayı kabul ederek Güney Amerika ülkesini, ağır hastaların yaşamlarına son vermek için yasal olarak yardım alabilecekleri ülkeler arasına soktu.

Böylece Uruguay, çoğunluğu Katolik olan Latin Amerika'da ötanaziye yasalar yoluyla izin veren ilk ülke oldu.

Mevzuat, bir sağlık uzmanı tarafından gerçekleştirilen ötanaziye izin verirken, hastanın ölümcül dozda reçeteli ilacı kendi kendine uygulamasını içeren destekli intihara izin vermiyor.

Uruguay'ın iktidardaki sol koalisyonundan Senatör Patricia Kramer Montevideo'da milletvekillerine yaptığı açıklamada, "Kamuoyu bizden bunu üstlenmemizi istiyor," dedi.

Son beş yıldır zaman zaman ilerleme kaydeden yasa, çarşamba günü 31 senatörden 20'sinin lehte oy kullanmasıyla son engelini de aşmış oldu.

Alt meclis tasarıyı ağustos ayında büyük bir çoğunlukla onaylamıştı. Geriye kalan tek şey hükümetin düzenlemeleri uygulamaya koyması.

Tartışma sırasında iktidardaki Geniş Cephe koalisyonundan senatörler, ötanazi hareketini boşanma ve eşcinsel evliliğin yasallaştırılmasıyla karşılaştırarak ölüm hakkını ateşli bir şekilde savundular.

Son yıllarda bu uygulama etrafındaki tartışmalar şiddetlendi.

Senatör Daniel Borbonet, geri dönüşü olmayan tıbbi rahatsızlıkları olan Uruguaylı hastaların ifadelerinden alıntı yaptıktan sonra "Hepimiz yaşamın hem sağlıkta hem de hastalıkta bir hak olduğuna inanıyor ve bunu hissediyoruz, ancak başkaları böylesine dayanılmaz acıları anlamıyor diye bu asla bir zorunluluk olmamalı," dedi.

Kiliseden tepki

Uruguay'da ötanaziye en fazla muhalefet Katolik Kilisesi'nden geldi. Oylamadan önce Montevideo Başpiskoposu Daniel Sturla Uruguaylıları "yaşam armağanını savunmaya ve her insanın sonuna kadar bakılmayı, eşlik edilmeyi ve desteklenmeyi hak ettiğini hatırlamaya" çağırdı.

Ancak sekülerleşme, görev yeminlerinde Tanrı'dan söz edilmesini yasaklayan ve Noel'i "Aile Günü" olarak adlandıran 3,5 milyon nüfuslu bu ülkede uygulamaya karşı direnci aşındırdı.

Yetkililer yasanın kabulünü Uruguay'ın bölgedeki sosyal açıdan en liberal ülkeler arasındaki itibarını pekiştirmek olarak değerlendirdi.

Uruguay, dünyada marihuanayı eğlence amaçlı kullanım için yasallaştıran ilk ülke olmuş ve on yıldan uzun bir süre önce eşcinsel evliliğe ve kürtaja izin veren öncü yasaları kabul etmişti.

Başkan Yardımcısı Carolina Cosse, "Bu, Uruguay'ı son derece insani ve hassas konuların ele alınmasında ön plana çıkaran tarihi bir olaydır," dedi.

Bazı ABD eyaletleri, Avustralya ve Yeni Zelanda'da ötanaziyi altı ay veya bir yıldan fazla yaşam beklentisi olanlarla sınırlayan yasaların aksine, Uruguay herhangi bir zaman sınırı koymadı.

Ayrıca bir bekleme süresi gerektirmiyor ve "dayanılmaz acılara" neden olan tedavi edilemez bir hastalıktan muzdarip olan herkesin, teşhisleri ölümcül olmasa bile destekli ölüm talep etmesine izin veriliyor.

Uruguay ötanazi isteyenlerin akli melekelerinin yerinde olmasını şart koşuyor.

Yasa, depresyon gibi zihinsel rahatsızlıkları olanlar için ötanaziyi tamamen yasaklamasa da, iki doktordan hastanın psikolojik olarak karar verebilecek uygunluğa sahip olduğuna dair onay isteniyor.

Ancak Belçika, Kolombiya ve Hollanda'nın aksine Uruguay reşit olmayanlar için ötanaziye izin vermiyor.