ABD: Türkiye, Rus S-400'e sahipken F-35 satışına dair tutumumuz değişmedi

ABD Dışişleri Bakanlığı, Washington'un Türkiye'ye F-35 satışı konusundaki tutumunun değişmediğini belirterek, ABD savaş uçaklarının herhangi bir satışının yasalara ve özellikle de "Amerika'nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası"na (CAATSA) tam olarak uyması gerektiğine dikkat çekti.

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Türkiye'nin Rus S-400 hava savunma sistemini satın alması ve bulundurmaya devam etmesine ilişkin ABD'nin tutumu değişmemiştir. Türkiye'nin ABD F-35 uçaklarını satın almasına ilişkin gereklilikler açıktır ve 2020 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'nın 1245. Bölümü ile tamamen uyumludur," denildi.

Bakanlık, ABD'nin Türk hükümetini Rus savunma sistemlerinin satın alınmasını düzenleyen mevcut yasal ve politik çerçeve ve bunun Türkiye'nin F-35 uçaklarını tedarik etme uygunluğu üzerindeki etkileri konusunda resmî olarak bilgilendirdiğini kaydetti.

Açıklama, Kongre Üyesi Chris Pope'un diğer 19 Kongre üyesiyle birlikte 25 Eylül'de ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'ya gönderdiği mektuba cevaben Dışişleri Bakanlığı Yasama İşleri Ofisi'nde üst düzey bir yetkili olan Paul Gualianone tarafından yapıldı.

Kongre üyelerinin Türkiye'ye olası F-35 ve F-16 savaş uçağı satışına ilişkin itiraz ve endişelerinin yer aldığı mektup, ABD ile Türkiye arasında, Ankara'nın F-35 programına yeniden dâhil olmasıyla ilgili görüşmelerin ileri bir aşamada olduğuna dair haberler üzerine gönderildi.

Trump-Erdoğan görüşmesi

ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk döneminde, Türkiye’nin Rusya’dan bir hava savunma sistemi satın almasının ardından, NATO müttefiki Türkiye ABD’nin amiral gemisi F-35 savaş uçağı programından çıkarılmıştı.

ABD’li yetkililer, Türkiye’nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemini kullanmasının F-35’in kabiliyetleri hakkında veri toplanmasına yol açabileceğinden ve bu bilgilerin Rusya’nın eline geçebileceğinden endişe ediyordu.

ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında 25 Eylül'de Beyaz Saray'da düzenlenen görüşmede, F-35 satış yasağının çözülebileceğine dair umutlar artmıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, F-35’lere uygulanan kısıtlamanın kaldırılmasını görmek istediğini net bir şekilde dile getirerek, Trump’a konuyu “ayrıntılı bir şekilde görüşmeye hazır” olarak geldiğini belirtmişti.

ABD'nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack da iki liderin Rusya ve F-35 programı da dâhil olmak üzere ABD-Türkiye ilişkilerindeki tüm önemli konuları “çözüm yollarıyla” ele aldığını belirtti.

Ancak Tom Barrack, Türkiye'nin F-35 savaş uçağı programına geri dönebilmesi için Rus S-400 hava savunma sistemini kullanmaması ve sahip olmaması gerektiğini dile getirmişti.

Türkiye'den son olarak Milli Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, S-400 Hava Savunma Sistemi ile ilgili yeni bir gelişme bulunmadığı, F-35 tedarikine ilişkin ise "ABD'li muhataplarımızla yürütülen diplomatik temas ve görüşmeler sürmekte, F-35 tedariki konusundaki yaptırım ve engellerin kaldırılması ve ülkemizin programa yeniden dâhil edilmesi için istişareler devam etmektedir," denildi.