Danimarka'dan Trump’ın Grönland özel temsilcisi atamasına tepki: 'Toprak bütünlüğümüze saygı duyun'

Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen, ABD Başkanı Donald Trump’ın Grönland’ı Washington’un kontrolüne almak üzere özel bir temsilci atamasının ardından, Danimarka’nın ABD dahil tüm ülkelerden kendi toprak egemenliğine saygı beklediğini belirtti.

Rasmussen yaptığı açıklamada, bu atamanın “ABD’nin Grönland’a yönelik süregelen ilgisini teyit ettiğini” kabul ettiklerini ancak Danimarka’nın, “ABD dahil herkesin Danimarka Krallığı’nın toprak bütünlüğüne saygı göstermesi gerektiğinde ısrarcı olduğunu” ifade etti.

Danimarka yayın kuruluşları TV2 ve DR’ye göre Rasmussen, daha sonra ABD’nin Kopenhag Büyükelçisi Kenneth Howery’yi bakanlığa çağıracağını da açıkladı.

Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen ile Grönland Başbakanı Jens-Frederik Nielsen ortak açıklamalarında, “Bunu daha önce de söyledik, şimdi bir kez daha söylüyoruz. Ulusal sınırlar ve devletlerin egemenliği uluslararası hukuka dayanır,” dedi.

“Bunlar temel ilkelerdir. Uluslararası güvenlik gerekçesi öne sürülse bile başka bir ülkeyi ilhak edemezsiniz,” ifadelerini kullandılar.

Açıklamada ayrıca, “Grönland Grönlandlılara aittir ve ABD Grönland’ı devralamaz. Ortak toprak bütünlüğümüze saygı bekliyoruz,” denildi.

Grönland Başbakanı Nielsen ise daha önce Facebook’ta yaptığı paylaşımda, yarı özerk Danimarka toprağı olan Grönland’ın “ABD başkanından gelen yeni bir açıklamayla bir kez daha güne uyandığını, ancak bunun ülkedeki hiçbir şeyi değiştirmediğini” yazdı.

“Grönland Grönlandlılara aittir ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmelidir” diyen Nielsen, Grönland’ın diğer ülkelerle iş birliğine açık olduğunu, ancak bunun Grönland halkına ve onların değerlerine saygı temelinde yapılması gerektiğini vurguladı.

Landry: Grönland’ı ABD’nin parçası yapmak istiyoruz

Trump, pazar günü Louisiana Valisi Jeff Landry’yi Grönland özel temsilcisi olarak atadığını duyurarak, Landry’nin “Grönland’ın ABD ulusal güvenliği açısından ne kadar hayati olduğunu anladığını” söyledi.

Landry ise X’te yaptığı paylaşımda, “Grönland’ı ABD’nin bir parçası yapmak üzere bu gönüllü görevde size hizmet etmek benim için bir onur” ifadelerini kullandı.

Trump, başkanlık geçiş sürecinden bu yana ve ikinci döneminin ilk aylarında, mineral zengini ve stratejik konumdaki Kuzey Atlantik adası üzerinde ABD egemenliği kurulması çağrısını defalarca yineledi. Trump, Grönland’ın kontrolünü ele geçirmek için askeri güç kullanımını da dışlamadı.

Mart ayında ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Grönland’daki uzak bir ABD askeri üssünü ziyaret etmiş ve Danimarka’yı bölgeye yeterince yatırım yapmamakla suçlamıştı.

Konu bir süre gündemden düşmüş, pazar günkü atamayla yeniden alevlenmişti. Ağustos ayında ise Danimarkalı yetkililer, Trump’la bağlantılı en az üç kişinin Grönland’da gizli etki operasyonları yürüttüğüne dair bir haberin ardından ABD büyükelçisini Dışişleri Bakanlığı’na çağırmıştı.

Danimarka ile ABD NATO müttefikleridir.

Bu ayın başlarında Danimarka Savunma İstihbarat Servisi yıllık bir raporunda ABD'nin ekonomik gücünü "iradesini ortaya koymak" için kullandığını ve hem dosta hem de düşmana karşı askeri güç tehdidinde bulunduğunu söyledi.

Yaklaşık 57 bin kişinin yaşadığı Grönland, 600 yıldan uzun bir süredir Danimarka Krallığı'nın bir parçası ancak 1979'da önemli ölçüde özerklik kazandı. Danimarka savunma ve dış politika ile ilgilenirken Grönland iç işlerinin çoğunu kontrol ediyor.