Κύπρος: Ανασκαφές στη Γαλάτεια για οστά αγνοούμενου από τον Οκτώβριο του '74 - Η καταγραφή του ΚΥΠΕ

To χωριό Γαλάτεια βρίσκεται στην επαρχία της κατεχόμενης Αμμοχώστου, στη γεωγραφική περιφέρεια της Καρπασίας, κοντά στο Λεονάρισσο και την Επτακώμη.

Πριν το 1974 ήταν αμιγώς Τ/κ χωριό και με βάση την απογραφή του 1973 αριθμούσε 1.184 κατοίκους.

Υπήρξε κέντρο-θύλακας της παράνομης τουρκοκυπριακής διοίκησης μετά το 1963 και οι Τούρκοι μετονόμασαν το χωριό σε Mehmetçik, ονομασία που δίνεται στους Τούρκους στρατιώτες.

Το 1974, κατά την δεύτερη εισβολή των Τούρκων, στη Γαλάτεια μεταφέρθηκαν άμαχοι Ε/κ από τα γύρω χωριά οι οποίοι αφού δολοφονήθηκαν, τάφηκαν πρόχειρα, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, στη λίμνη στα δυτικά του χωριού.

Πρόκειται ουσιαστικά για ένα βαλτότοπο που κατά τους βροχερούς μήνες παίρνει διαστάσεις λίμνης, αλλά το καλοκαίρι του 1974 ήταν φυσικά αποστραγγισμένος. H λίμνη έχει έκταση 58.50395 εκτάρια.

Σύμφωνα με μαρτυρίες, η Γαλάτεια είχε μετατραπεί τότε σε χώρο συγκεντρώσεως αιχμαλώτων και εκεί Τούρκοι στρατιώτες και τ/κ ένοπλοι, μετέφεραν άρρενες κατοίκους κοντινών χωριών.

Η ΔΕΑ γνωρίζει ότι από την ευρύτερη περιοχή υπάρχουν οκτώ αγνοούμενοι από Γιαλούσα, Κώμη και Επτακώμη, αλλά δεν υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες για τους χώρους ταφής τους.

Κάποιοι από αυτούς εικάζεται ότι μπορεί να είναι θαμμένοι και στην περιοχή της λίμνης, καθώς ήταν σημείο μεταφοράς για ταφή.

Στην περιοχή υπάρχουν και δύο Τ/Κ πεσόντες οι οποίοι όμως δεν είναι στην επίσημη λίστα της ΔΕΑ για διερεύνηση, καθώς εκτελέστηκαν από την ΤΜΤ. Υπάρχει πιθανότητα να είναι θαμμένοι επίσης κάπου στη λίμνη.

Όλοι όσοι χάνονται στην Καρπασία είναι άμαχοι, και έχει ενδιαφέρον ότι κάποιοι εξαφανίστηκαν αρκετό διάστημα μετά τα γεγονότα του '74.

Το συνεργείο της ΔΕΑ αναζητεί αυτή τη στιγμή ένα άτομο από τη Γιαλούσα, με δηλωμένη ημερομηνία εξαφάνισης 3.10.74. Υπήρξε πληροφορία ότι ίσως βρίσκεται στη λίμνη, αλλά, σύμφωνα με τη ΔΕΑ, μπορεί να είναι και αλλού τα οστά του.

Οι πληροφορίες αυτές εξασφαλίστηκαν από Τ/κ της περιοχής. Εκτός από την Γαλάτεια, στην περιοχή της Καρπασίας εργάζεται αυτή τη στιγμή και δεύτερο συνεργείο στην Επτακώμη και οι αρχαιολόγοι ελπίζουν να εντοπίσουν τα οστά αγνοούμενου από το χωριό, θαμμένου σε πηγάδι.

Στην περιοχή της λίμνης έγιναν ανασκαφές σε δύο ομαδικούς τάφους το 2006 και το 2015 και ανευρέθηκαν και ταυτοποιήθηκαν οστά Ε/κ. Με βάση το δεδομένο αυτό και τις πληροφορίες που έχουν συλλεγεί, από τότε ως σήμερα έγιναν άλλες τουλάχιστον 5 ανασκαφικές προσπάθειες χωρίς ευρήματα, με την πιο τελευταία να έχει ξεκινήσει εδώ και λίγες μέρες από τις δικοινοτικές ομάδες της ΔΕΑ.

Το ΚΥΠΕ βρέθηκε στην περιοχή και συνομίλησε με την ομάδα των αρχαιολόγων της ΔΕΑ. Πρόκειται για τους Ali Gulluoglu, Cinar Ilaral, Guliz Buruncuk, Θέκλα Καλλή και Δημήτρη Μινασίδη και τον οδηγό του εκσκαφέα Ergin Τaranci. Μας συνόδευσε ο αρχαιολόγος Χαράλαμπος Σιάφκου ο οποίος εργάζεται στη ΔΕΑ από το 2009.

Ο κ. Σιάφκου μας εξήγησε ότι από τους ομαδικούς τάφους το 2006 και το 2015 ταυτοποιήθηκαν τα οστά που αντιστοιχούν σε συνολικά 18 άτομα.

Η πληροφορία λέει ότι στην περιοχή υπάρχουν έως και άλλοι οκτώ αγνοούμενοι αλλά η συγκεκριμένη ανασκαφή την οποία επισκεφθήκαμε σήμερα αφορά ένα άτομο από την Γιαλούσα.

"Ολοι οι αγνοούμενοι που αναζητούμε εδώ ήταν άμαχοι. Ξέρουμε ότι τους άρπαξαν από τα χωριά τους και εδώ είναι ο χώρος ταφής. Η λίμνη το καλοκαίρι του '74 ήταν άδεια φυσικά λόγω καιρού. Ο Τ/κ πληροφοριοδότης μας είπε ότι έφεραν (οι δράστες) μηχάνημα και προχώρησαν στην ταφή. Αυτό μόνο. Σκάψαμε και σε διπλανό σημείο τις προηγούμενες μέρες αλλά δεν βρέθηκε κάτι. Εκεί υπάρχει ένα μικρό σπιτάκι από το 1974 και είναι κάτι σαν σημείο αναφοράς", εξηγεί ο κ. Σιάφκου.

Η περιοχή δεν έχει υποστεί καμία οικοδομική ανάπτυξη λόγω της μορφολογίας της λίμνης και αυτό είναι από τη μια θετικό γιατί πρόκειται για μια "αγνή" περιοχή αλλά από την άλλη, όπως μας εξηγήθηκε, είναι ένας τεράστιος χώρος και οι ανασκαφές πρέπει να είναι στοχευμένες με βάση το τι έχει ήδη ανασκαφεί το 2006 και το 2015, αλλά λαμβάνοντας υπόψη και τις κλιματολογικές συνθήκες αφού τους χειμερινούς μήνες λόγω βροχής, η λίμνη γεμίζει.

"Θα πω αυτό που λέμε πάντα ότι δηλαδή και η πιο μικρή πληροφορία είναι σημαντική. Δουλεύουμε με βάση τις πληροφορίες και χάρτες και άλλα μέσα στη διάθεσή μας, αλλά ότι έρθει κοντά μας είναι σημαντικό", εξηγεί ο κ. Σιάφκου.

Ο Αli Gulluoglu εργάζεται στη ΔΕΑ επίσης από το 2009. Μας εξηγεί ότι έγινε μια ανασκαφή σε συγκεκριμένο σημείο στην λίμνη, κοντά στο σπιτάκι (στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Σιάφκου), δυστυχώς χωρίς αποτέλεσμα και τώρα αποφασίστηκε να γίνει ανασκαφή σε δεύτερο σημείο.

"Προσπαθούμε λοιπόν να ολοκληρώσουμε ανασκαφικά όλη την περιοχή. Να μην υπάρχει τίποτα που να μείνει πίσω. Ξέρουμε με βάση τις πληροφορίες ότι έχουμε περισσότερους αγνοούμενους στην περιοχή και γι' αυτό συνεχίζουμε", ανέφερε.

Εξηγεί και αυτός ότι η ανασκαφή είναι στοχευμένη και εξαιτίας καιρικών συνθηκών "και πιέζουμε τους εαυτούς μας, προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό πριν μας βρει η περίοδος των βροχών".

Οι ανασκαφές γίνονται με βάση και την τεχνολογία της εποχής δηλαδή δορυφορικά συστήματα και άλλα μέσα και σύμφωνα με τον Αli Gulluoglu είναι τυχεροί από την άποψη ότι η περιοχή δεν έχει αλλάξει πολύ από το 1974 και δεν υπέστη καμία ανάπτυξη που να αλλάζει τα δεδομένα.

Απευθύνει και αυτός έκκληση για πληροφορίες.

"Θέλω να πω στους Κύπριους να μας δώσουν περισσότερες πληροφορίες. Αν έχουν μάθει κάτι , αν άκουσαν, να μην φοβούνται, να έρθουν στα γραφεία μας, να μας πάρουν τηλέφωνο. Απλά να δώσουν περισσότερες πληροφορίες για να βρούμε τους υπόλοιπους αγνοούμενούς μας".