Γερμανία: Στο χείλος της κατάρρευσης η κυβέρνηση συνεργασίας - Τι μέλλει γενέσθαι

Ενισχύονται οι εικασίες ότι η κεντροαριστερή κυβέρνηση του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς μπορεί να είναι έτοιμη να καταρρεύσει και να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές. Ποιος θα ήταν ο δρόμος για την αποκατάσταση της πολιτικής σταθερότητας;

Ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ έχει πυροδοτήσει μια νέα διαμάχη που οι παρατηρητές συμφωνούν ότι ωθεί την κεντροαριστερή κυβέρνηση συνασπισμού στο χείλος της κατάρρευσης. Ο Λίντνερ, ο οποίος είναι πρόεδρος των νεοφιλελεύθερων Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) έχει γράψει ένα έγγραφο 18 σελίδων με προτάσεις για «μια οικονομική ανάκαμψη με εν μέρει θεμελιώδη αναθεώρηση βασικών πολιτικών αποφάσεων» — με μείωση των φόρων για τις εταιρείες, άρση των κανονισμών για το κλίμα και μείωση των προνοιακών επιδομάτων. Τέτοιες προτάσεις είναι ασυμβίβαστες με τις προτάσεις των εταίρων του στο συνασπισμό, των κεντροαριστερών Σοσιαλδημοκρατών (SPD) του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς και των περιβαλλοντιστών Πρασίνων και θεωρούνται πρόκληση. Υπήρξε έντονη κριτική για την πρωτοβουλία του Lindner.

Η συζήτηση ολοκληρώνεται μία εβδομάδα πριν από την προγραμματισμένη παρουσίαση του προϋπολογισμού για το 2025. Η συντηρητική αντιπολίτευση ζητά ξανά πρόωρες εκλογές.

Πότε και πως διεξάγονται πρόωρες εκλογές στη Γερμανία;

Οι επόμενες γενικές εκλογές έχουν προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο του 2025. Οι γενικές εκλογές διεξάγονται στη Γερμανία κάθε τέσσερα χρόνια.

Ωστόσο, πρόωρες εκλογές μπορούν να διεξαχθούν κατά τη διάρκεια πολιτικών κρίσεων όταν ο αρχηγός της κυβέρνησης, ο καγκελάριος, έχει χάσει την υποστήριξή του στο κοινοβούλιο.

Οι πρόωρες εκλογές είναι εξαιρετικά σπάνιες στη Γερμανία, αλλά αποτελούν ζωτικής σημασίας δημοκρατικό μέτρο. Ρυθμίζονται από το γερμανικό σύνταγμα και απαιτούν την έγκριση πολλών συνταγματικών οργάνων, ιδίως του αρχηγού του κράτους, του Προέδρου.

Σύμφωνα με το γερμανικό σύνταγμα, η πρόωρη διάλυση του κοινοβουλίου μπορεί να γίνει μόνο με έναν από δύο τρόπους.

Στην πρώτη περίπτωση, εάν ένας υποψήφιος για καγκελάριος δεν κερδίσει την απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία —τουλάχιστον 367 ψήφους στην 733 εδρών Bundestag— ο Γερμανός πρόεδρος μπορεί να διαλύσει το κοινοβούλιο. Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στην ιστορία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.

Στη δεύτερη περίπτωση, ένας καγκελάριος μπορεί να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στην Bundestag για να επιβεβαιώσει εάν εξακολουθεί να έχει επαρκή κοινοβουλευτική υποστήριξη. Εάν ο καγκελάριος δεν καταφέρει να κερδίσει την πλειοψηφία, μπορεί να ζητήσει επίσημα από τον Πρόεδρο να διαλύσει την Bundestag εντός 21 ημερών.

Μετά τη διάλυση του κοινοβουλίου, πρέπει να διεξαχθούν νέες εκλογές εντός 60 ημερών. Διοργανώνονται με τον ίδιο τρόπο όπως οι κανονικές γενικές εκλογές. Ο ομοσπονδιακός αξιωματικός επιστροφής και το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εσωτερικών είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή τους.

Τρεις πρόωρες εκλογές για την Bundestag έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας: το 1972, το 1983 και το 2005.