Ευρωκοινοβούλιο: Social media στα 16, στήριξη της Ουκρανίας και πιο αυστηροί κανόνες για το lobbying

Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο μεταξύ 24 και 27 Νοεμβρίου, ασχολήθηκε με σειρά σημαντικών ζητημάτων, όμως στην κορυφή της ατζέντας βρέθηκαν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Οι ευρωβουλευτές σημειώνουν πως «τίποτα να μην αποφασιστεί για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, τίποτα για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη»και πως «τα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη δεν θα αναγνωριστούν ως ρωσικά από την ΕΕ». Ακόμη, την ολομέλεια απασχόλησαν η πρόσβαση των ανήλικων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα δικαιώματα ατόμων με αναπηρία και το «lobbying» από τρίτες χώρες.

Το Κοινοβούλιο ζητεί καλύτερη προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο, καλώντας την ΕΕ να θεσπίσει ελάχιστο όριο ηλικίας τα 16 έτη και να απαγορεύσει τις πλέον επιβλαβείς εθιστικές πρακτικές.

Την Τετάρτη οι ευρωβουλευτές ενέκριναν μη νομοθετικό ψήφισμα με 483 υπέρ, 92 κατά και 86 αποχές στο οποίο εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για τους κινδύνους που απειλούν τη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων στο διαδίκτυο. Ζητούν επίσης την ισχυρότερη προστασία τους από πρακτικές χειραγώγησης που μπορούν να ενισχύσουν τον εθισμό, δυσκολεύουν τη συγκέντρωση και εμποδίζουν την υγιή χρήση του διαδικτύου.

Ελάχιστη ηλικία πρόσβασης για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Για να μπορούν οι γονείς να διαχειρίζονται καλύτερα την ψηφιακή παρουσία των παιδιών τους και να διασφαλίζουν ότι η διαδικτυακή τους δραστηριότητα συνάδει με την ηλικία τους, το Κοινοβούλιο προτείνει να καθιερωθούν σε επίπεδο ΕΕ τα 16 έτη ως ελάχιστη ηλικία για αυτόνομη πρόσβαση στα κοινωνικά δίκτυα, τις πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο και τους συντρόφους τεχνητής νοημοσύνης. Για παιδιά ηλικίας 13 έως 16 ετών, η πρόσβαση θα επιτρέπεται μόνο με γονική συναίνεση.

Οι ευρωβουλευτές στηρίζουν την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να δημιουργήσει μια ευρωπαϊκή εφαρμογή για την επαλήθευση της ηλικίας, καθώς και ένα ευρωπαϊκό πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας. Τονίζουν, ωστόσο, ότι αυτά τα συστήματα πρέπει να είναι αξιόπιστα και να προστατεύουν την ιδιωτικότητα των ανηλίκων, ενώ δεν θα απαλλάσσουν τις πλατφόρμες από την ευθύνη να διασφαλίζουν ότι οι υπηρεσίες τους είναι ασφαλείς και κατάλληλες για νεαρούς χρήστες.

Προκειμένου να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη συμμόρφωση των εταιριών με τον κανονισμό της ΕΕ για τις ψηφιακές υπηρεσίες και άλλες σχετικές ρυθμίσεις, το Κοινοβούλιο προτείνει τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη να φέρουν προσωπική ευθύνη σε περιπτώσεις σοβαρής και συστηματικής παραβίασης των κανόνων, ιδίως όσον αφορά την προστασία των ανηλίκων και την επαλήθευση της ηλικίας.

Η Ε.Ε. να επιδείξει ηγετικές ικανότητες για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία

Το ΕΚ καλεί την Ε.Ε. να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και να στηρίξει την ειρήνη στην Ουκρανία, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί με την παράδοση στον επιτιθέμενο.

Αντιδρώντας στις πρόσφατες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα (401 υπέρ, 70 κατά, 90 αποχές) στο οποίο καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να αναλάβουν ηγετικό ρόλο σε αυτή την κρίσιμη γεωπολιτική στιγμή και να συνεχίσουν να συνεργάζονται με την κυβέρνηση των ΗΠΑ και άλλους ομοϊδεάτες εταίρους για να διασφαλίσουν ότι οι διαπραγματεύσεις για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη βασίζονται τις αρχές του διεθνούς δικαίου.

Οι ευρωβουλευτές θεωρούν ότι πριν από οποιαδήποτε συμφωνία για βιώσιμη ειρήνη θα πρέπει να προηγηθεί μια αποτελεσματική κατάπαυση του πυρός, η οποία θα πρέπει επίσης να στηρίζεται από ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας της ΕΕ και των ΗΠΑ προς το Κίεβο (ισοδύναμες με το άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον και το άρθρο 42.7 της Συνθήκης για την ΕΕ) για την πρόληψη, την αποτροπή και την άμεση αντιμετώπιση κάθε νέας επίθεσης.

Οι ευρωβουλευτές δηλώνουν επίσης ότι οποιοδήποτε κατεχόμενο ουκρανικό έδαφος δεν θα αναγνωριστεί νομικά από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της ως ρωσικό. Τονίζοντας την ανάγκη για ευρωπαϊκή συμμετοχή στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, καθώς η έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία θα έχει βαθύ αντίκτυπο σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή τάξη ασφάλειας, επαναλαμβάνουν ότι «δεν θα πρέπει να αποφασιστεί τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία και τίποτα για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη».

Η αμφιθυμία της Ουάσιγκτον για την Ουκρανία επιζήμια για τη διαρκή ειρήνη

Το κείμενο σημειώνει τις προσπάθειες της κυβέρνησης των ΗΠΑ για τον τερματισμό του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Ωστόσο, θεωρεί ότι η πολιτική αμφιθυμία της Ουάσινγκτον έναντι του Κιέβου είναι επιζήμια για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης. Οι ευρωβουλευτές τονίζουν επίσης ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία δεν πρέπει να θέτει περιορισμούς στις ικανότητες της Ουκρανίας να υπερασπίζεται την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητά της. Επαναλαμβάνουν ότι η Ουκρανία έχει την ελευθερία να επιλέγει τις συμμαχίες της στον τομέα της ασφάλειας και της πολιτικής, χωρίς η Ρωσία να έχει δικαίωμα αρνησικυρίας σε αυτό.

Υπέρ ενός «δανείου αποκατάστασης» στηριγμένου σε δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία

Το ψήφισμα υπογραμμίζει επίσης ότι η ειρηνευτική συμφωνία πρέπει να προβλέπει πλήρη αποζημίωση από τη Ρωσία για τις ζημίες που έχει προκαλέσει στην Ουκρανία, υλικές και μη. Οι ευρωβουλευτές καλούν την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, ένα νομικά και οικονομικά υγιές «δάνειο αποκατάστασης» για την Ουκρανία, υποστηριζόμενο από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Διευκρινίζουν ότι η τύχη των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων και οι όροι της επένδυσής τους δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης χωρίς την ΕΕ. Το Κοινοβούλιο επιμένει επίσης ότι δεν πρέπει να αρθούν οι κυρώσεις πριν από τη διαπραγμάτευση και την εφαρμογή της ειρηνευτικής συμφωνίας.

Η στρατηγική της ΕΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία μετά το 2024.

Η έκθεση, η οποία εγκρίθηκε με 490 ψήφους υπέρ και 9 ψήφους κατά, με 109 αποχές, ζητεί μια φιλόδοξη και αποτελεσματική επικαιροποιημένη στρατηγική για την περίοδο 2025-2030 που θα περιλαμβάνει απτά μέτρα πολιτικής, καθώς και νομοθετικές πράξεις. Οι πολίτες της ΕΕ με αναπηρία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υπέρμετρα εμπόδια όσον αφορά την πρόσβαση στην απασχόληση, την κοινωνική προστασία, την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, τη στέγαση και τις ψηφιακές υπηρεσίες, υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές.

Εγγυήσεις σχετικά με την απασχόληση και τις δεξιότητες, ορισμός της «αναπηρίας» σε επίπεδο ΕΕ

Για να βελτιωθεί η κατάσταση της απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία και να αυξηθεί το ποσοστό απασχόλησής τους, οι ευρωβουλευτές προτείνουν μια χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ εγγύηση απασχόλησης και δεξιοτήτων, καθώς και μέτρα για τη βελτίωση της πρόσβασης στην κατάρτιση και την εκπαίδευση. Η έκθεση καλεί επίσης την Επιτροπή να προτείνει έναν πανευρωπαϊκό ορισμό της «αναπηρίας», ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ με αναπηρία απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα. Όταν οι δημόσιες και ιδιωτικές αρχές δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις προσβασιμότητας της ΕΕ, θα πρέπει να επιβάλλονται σαφείς κυρώσεις και ποινές, σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές.

Εστίαση στις γυναίκες και τα κορίτσια με αναπηρία

Η έκθεση δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών με αναπηρία, τονίζοντας την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι διακρίσεις που υφίστανται, να βελτιωθεί η πρόσβασή τους στην υγειονομική περίθαλψη και να διασφαλιστούν τα δικαιώματά τους στην συμμετοχή και την προστασία. Ζητεί επίσης καλύτερη προσβασιμότητα στον αθλητισμό, τις μεταφορές, τα προϊόντα και τις ψηφιακές τεχνολογίες. Τέλος, οι ευρωβουλευτές χαιρετίζουν τις υφιστάμενες πλατφόρμες και τη νομοθεσία, όπως η «AccessibleEU», η ευρωπαϊκή πράξη για την προσβασιμότητα και η οδηγία για την προσβασιμότητα στον παγκόσμιο ιστό, αλλά τονίζουν την ανάγκη ενίσχυσης και εφαρμογής αυτών των εργαλείων.

«Η ψηφοφορία σηματοδοτεί μια αποφασιστική στιγμή για να διασφαλιστεί ότι τα άτομα με αναπηρία μπορούν να ασκούν πλήρως τα δικαιώματά τους στην ΕΕ. Πρέπει να μετατρέψουμε την πολιτική πρόθεση σε απτή δράση σε όλα τα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας αξιοπρέπεια, προσβασιμότητα και ίσες ευκαιρίες για όλους. Κανείς δεν πρέπει να μείνει πίσω στην Ευρώπη. Πρόκειται για ανθρώπους. Πρόκειται για τη διασφάλιση ότι τα άτομα με αναπηρία μπορούν να ζουν ανεξάρτητα, να έχουν πρόσβαση σε ευκαιρίες και να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία. Η σημερινή ημέρα σηματοδοτεί μια αποφασιστική στιγμή για να μετατρέψουμε τη δέσμευσή μας σε πραγματική αλλαγή» δήλωσε η Ρόζα Εστάρας Φέρραγκουτ, εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.

«Lobbying» από τρίτες χώρες: περισσότερη διαφάνεια ζητούν οι ευρωβουλευτές

Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην ενίσχυση της διαφάνειας και της δημοκρατικής λογοδοσίας στην εκπροσώπηση συμφερόντων τρίτων χωρών, χωρίς να περιορίζουν την συμμετοχή των πολιτών στα κοινά.

Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του για τις διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη σχετικά με νέους κανόνες για την αύξηση της διαφάνειας των δραστηριοτήτων εκπροσώπησης συμφερόντων («λόμπινγκ») εκ μέρους τρίτων χωρών στα κράτη μέλη της ΕΕ με 392 ψήφους υπέρ, 88 κατά και 133 αποχές. Οι ευρωβουλευτές βελτίωσαν την αρχική πρόταση της Επιτροπής προσθέτοντας περισσότερη σαφήνεια στους ορισμούς της οδηγίας και εισάγοντας εγγυήσεις ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα στιγματίζονται νόμιμες δραστηριότητες που μπορούν να συμβάλουν θετικά στον δημόσιο διάλογο.

Δραστηριότητες που εμπίπτουν στους νέους κανόνες

Η οδηγία καλύπτει τις δραστηριότητες εκπροσώπησης συμφερόντων που ασκούνται έναντι αμοιβής (ή άλλων τύπων πληρωμών) και επιδιώκουν να επηρεάσουν την πολιτική, τη νομοθεσία ή τη λήψη αποφάσεων εντός των χωρών της ΕΕ. Αυτό περιλαμβάνει τη διοργάνωση ή τη συμμετοχή σε συνέδρια και διασκέψεις, την υποβολή συμβολών σε διαβουλεύσεις ή ακροάσεις, τη διεξαγωγή εκστρατειών επικοινωνίας (μεταξύ άλλων μέσω επηρεαστών γνώμης / «influencers» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης), την κατάρτιση εγγράφων πολιτικής, την πρόταση σχεδίων τροπολογιών και τη διεξαγωγή ερευνών.

Σύμφωνα με την θέση του Κοινοβουλίου, επίσημες κυβερνητικές ή διπλωματικές λειτουργίες, υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης, νομικές συμβουλές και ακαδημαϊκή έρευνα δεν θα πρέπει να θεωρούνται δραστηριότητες εκπροσώπησης συμφερόντων. Οι ευρωβουλευτές θέλουν ακόμη να διαφυλάξουν τις δραστηριότητες των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών από πιθανή σπίλωση.

Ως εκ τούτου, ξεκαθαρίζουν μέσα από τις προτάσεις τους πως η χρηματοδότηση από επιχορηγήσεις τρίτων χωρών που δεν σχετίζονται με την άσκηση πίεσης ή επιρροής από ομάδες συμφερόντων δεν θεωρείται αμοιβή και δεν εμπίπτει στις διατάξεις των εν λόγω κανόνων.