Danimarka, AB’deki gizlilik denetçisi çıkmazını yıl sonuna dek aşmayı hedefliyor

Euronews'e konuşan yetkililer, Danimarka'nın AB milletvekilleri ve ulusal hükümetler arasında AB kurumlarının en üst düzey gizlilik yetkilisinin kim olması gerektiği konusunda devam eden anlaşmazlığa bir çözüm bulmak için çalıştığını açıkladı.

Mevcut Avrupa Veri Koruma Denetçisi’nin (EDPS) görev süresi 5 Aralık 2024’te doldu. Ulusal hükümetlerin dönem başkanlığını bir ay daha sürdüren Danimarka, Avrupa Veri Koruma Denetçisi (EDPS) görüşmelerini yıl bitmeden sonuçlandırmak istediğini açıkladı.

Ancak konuya aşina kaynaklar Euronews’e, AB milletvekilleriyle henüz bir toplantı planlanmadığını söyledi.

2004’te oluşturulan EDPS görevi, AB yasama teklifleri hakkında görüşler yayımlıyor, yaklaşan dijital mevzuata katkı sunuyor ve AB kurumlarının kişisel veri kurallarına uyup uymadığını denetliyor.

Avrupa Parlamentosu (AP) ile üye devletler, bu yılın başından beri, görev süresi dolan Wojciech Wiewiorowski’nin yerine kimin geleceği konusunda uzlaşamadı. Komisyonun aday listesiyle ilgili oturumları ocak ayında yapılmıştı.

Komisyon 4 kişilik kısa liste belirledi ve hepsi ocak ayında dinlendi. Parlamentonun LIBE komitesi, uzun yıllar Komisyon’da çalışan İtalyan Bruno Gencarelli’nin atanmasını oyladı. Ancak üye devletler, Wiewiorowski’nin bir dönem daha devam etmesini destekliyor.

2019’dan bu yana görevde olan, Polonya veri koruma makamının eski başkanı Wiewiórowski şimdilik görevini sürdürüyor.

Gencarelli, Komisyon’da 12 yıl boyunca veri koruma alanında yönetici görevlerde bulundu ve daha önce Komisyon’un Uluslararası İlişkiler ve Veri Akışları Biriminin başkanıydı. Son görevinde ise Aralık 2023’te görevi biten AB Adalet Komiseri Didier Reynders’a danışmanlık yapıyordu.

Seçim süreci devam ederken AB kamu hizmetinden izinli durumda.

Basitleştirme çabaları

EDPS’in rolü son yıllarda giderek daha önemli hale geldi. Yeni atanacak kişinin, Avrupa Komisyonu’nun bu hafta sunulan ve mevcut Yapay Zeka Yasası’nı (AI Act) değiştirecek dijital omnibus paketi gibi adımlarla teknoloji mevzuatını sadeleştirme çalışmalarında denetleyici bir rol üstlenmesi bekleniyor.

Uluslararası Gizlilik Profesyonelleri Birliği (International Association of Privacy Professional - IAPP) Avrupa Direktörü Isabelle Roccia, Euronews’e verdiği demeçte, “Bu görevi kimin üstleneceği çok önemli, çünkü Komisyon dijital sadeleştirme gündemine başlarken atanacak kişi kendisini kilit bir danışma pozisyonunda bulacak,” dedi.

Roccia ayrıca, “Bu ‘aklıselim’ sesi çok kritik; rekabetçilik hedefleriyle Avrupa’nın değer temelli veri koruma sistemi arasında dengeli bir tartışma sağlamak için gerekli,” ifadelerini kullandı.

Danimarka’nın yıl sonu yoğun takvimi içinde milletvekilleriyle toplantı ayarlayıp ayarlayamayacağı ise belirsiz. Çıkmazı aşmayı hedefleyen Parlamento temsilcileriyle yapılan son toplantı yaz başında gerçekleşmişti.

İspanyol merkez sağ milletvekili Javier Zarzalejos’un ofisi, parlamento adına toplantıların düzenlenmesinden sorumlu olan LIBE Komitesi Başkanı olarak Euronews’in yorum talebine yanıt vermedi.

Komisyon ise daha önce Euronews’e, sürecin mevcut durumuna ilişkin yorum yapacak konumda olmadığını ve seçim süreci için yasal bir son tarih bulunmadığını söylemişti.

Bu, yeni bir EDPS atanmasının ilk kez gecikmeye uğraması değil.

2014’te seçim komitesi, o dönem önerilen hiçbir adayın görev için gerekli niteliklere sahip olmadığı sonucuna varmıştı.