Perimenopoz: Belirtileri nelerdir ve neden 'ikinci ergenlik' deniyor?

Amanda 42 yaşına girdikten sonra vücudunu bir yabancınınki gibi hissetmeye başladı. Birdenbire ateş basması, uykusuzluk ve düzensiz adet dönemleriyle boğuşan Amanda, görünüşte küçük, günlük şeylere tepki olarak aşırı duygusallaştığını da fark etti.

ABD'nin Teksas eyaletinden gelen hastane yöneticisi Euronews Health'e yaptığı açıklamada, "Tüm bunların stresle ilgili olduğunu düşündüm," dedi. Ancak hayat sakinleştiğinde bile semptomlar devam etti.

Sadece adının kullanılmasını isteyen Amanda, "Kan tahlili için doktoruma ulaştım, ancak tüm hormonlarım normal çıktı, bu yüzden beklemem söylendi," diye ekledi. "Sonra döngü yeniden başlayacaktı."

Ancak geçen ay - doktora ilk gittiğinden bu yana bir yıl geçti - kan testi sonuçları yumurtalık üretiminin düşük olduğunu gösterdi. Bu, Amanda'nın şüphelendiği şeyi doğruladı: Vücudu perimenopozdaydı.

Perimenopoz nedir?

Menopoz, bir kadının üreme döngüsünün sona erdiğine işaret eder ve art arda 12 ay boyunca adet görmemesi ile tanımlanır. Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, kadınlar ortalama olarak 45 ila 55 yaşları arasında menopoza girmektedir.

Menopoza kadar geçen süre perimenopoz olarak bilinir ve bu dönemde hormon seviyeleri dalgalanmaya ve düşmeye başlar. İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) belirttiğine göre, belirtiler arasında zayıf uyku, sıcak basması, beyin sisi, anksiyete, ruh hali değişimleri ve düzensiz dönemler yer almaktadır.

Menopoz uzmanı ve menopoz semptomları olan kadınlara kişiselleştirilmiş destek sağlayan Balance uygulamasının kurucusu Dr. Louise Newson, "40 yaşın altındaki her 30 kadından biri menopoza giriyor. Bu da birçok genç kadının da perimenopozal olacağı anlamına geliyor," dedi.

Newson Euronews Health'e verdiği demeçte, "Aile öyküsü, tıbbi durumlar ya da ameliyat veya kemoterapi gibi tedaviler gibi faktörler menopozun daha genç yaşta ortaya çıkmasına neden olabilir," dedi.

Newson'a göre yakın zamana kadar perimenopoz, konuyu çevreleyen tabular nedeniyle yeterince tartışılmıyordu. Bu durum, teşhis için herhangi bir resmi testin bulunmamasının yanı sıra, bazı kadınların semptomları konusunda kafalarının karışmasına, yalnız hissetmelerine ve başkaları tarafından küçümsenmelerine neden oldu.

Amanda, "Birçok arkadaşım menopozda olduğuma dair endişelerimi, 'Onlar daha yaşlı ve iyiler' diyerek reddediyordu," dedi.

Gecikmeler ciddi olabilir. Geçen yıl, İngiltere hükümeti raporu "tıbbi kadın düşmanlığı" olarak adlandırdığı bir örnekte, endometriozis gibi üreme sağlığı sorunlarından muzdarip kadınların teşhis veya tedavi için sıklıkla yıllarca beklediğini ortaya koydu.

Lancet Diabetes & Endocrinology'de yayımlanan bir çalışmaya göre, özellikle perimenopoz semptomları, kadınların neredeyse yüzde 40'ının orta ila şiddetli ateş basması ve gece terlemesi yaşamasıyla birlikte, refah üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.

Ancak Newson'a göre bu konu yeterince araştırılmamış ve pek çok kadına depresyon, anksiyete, artrit ya da tüm vücutta ağrı ve yorgunluğa neden olan fibromiyalji gibi yanlış teşhisler konulmuştur.

Bu durum Amanda'nın deneyimini yakından yansıtıyor.

Amanda, "Birçok kez doktora gittim ve her seferinde test ve randevu taleplerimi kabul ettiler. Ancak hiçbir şey ortaya çıkmadığında ve ne kadar stresli olduğumu duyduklarında, çoğunlukla reddedildi," diyor.

"Kasıtlı olarak küçümsediklerini sanmıyorum, ancak 'stres' gerçekten olması gerekenden çok daha uzun süre genel bir açıklama olarak kullanıldı."

Perimenopoz nasıl tedavi edilir?

İngiltere'de NHS'ye göre perimenopozun ana tedavisi, vücudun azalan östrojen ve progesteron seviyelerinin yerini alan hormon replasman tedavisidir (HRT).

Bu tedavi tabletler, deri yamaları, implantlar veya cilt için jel ya da sprey olarak uygulanabilir.

Testosteron takviyesi, yorgunluk ve düşük libido ile mücadele edenlerde ikincil bir seçenek olarak kullanılabilir.

Newson, "İhtiyacınız olan hormonların türü ve size verilen dozlar her kadına göre değişir. Bu herkese uyan tek tip bir reçete değildir," dedi.

"Bireysel koşullarınıza bağlı olarak sizin için doğru tedavi seçeneğine sahip olmanızı sağlamak için seçeneklerinizi bir sağlık uzmanıyla konuşmak gerçekten önemlidir," diye ekledi.

'İkinci ergenlik' ve online destigmatizasyon

Menopoz semptomlarına ilişkin farkındalık arttıkça, kadınlar deneyimlerini çevrimiçi olarak açıkça tartışarak tanınma ve dayanışma buldular.

Geçen yıl, bir TikTok kullanıcısı perimenopoz için "en iyi terimi" duyduğunu paylaşarak "ikinci ergenlik" ifadesini kullandı. Bu esprili tanımlama o zamandan beri viral hale geldi.

Bir TikTok kullanıcısı, "Hemen hemen her şeyi özetliyor, ben buna ters ergenlik diyorum," deniyor. Bir diğeri, "İkinci ergenlik.. Bu ismi sevdim... sıcak basmalarına tropik anlar demeyi deneyin... kulağa tatil gibi geliyor," diyor.

Newson, "Perimenopoz ve menopoz çok uzun süre tabu konular olarak kaldı, fısıltıyla konuşuldu ya da kadınların 'üstesinden gelmesi' gereken bir şey olarak bir kenara itildi," dedi.

"Şu anda gördüğümüz görünürlük ve paylaşılan deneyimler - özellikle de internette - onlarca yıldır ana akım sağlık hizmetlerinin bir parçası olması gereken konuşmaları geliştirmeye ve bilgiyi artırmaya yardımcı oluyor."