Araştırma: 'Gülme gazı' ağır depresyonda hızlı rahatlama sağlayabilir

İngiltere'deki Birmingham Üniversitesi öncülüğünde gerçekleştirilen kapsamlı bir analize göre, kamuoyunda “gülme gazı” olarak bilinen nitröz oksit, ağır ya da tedaviye dirençli depresyon ile yaşayan kişiler için hızlı ve kısa süreli bir rahatlama sağlayabilir.

İnceleme, tıbbi olarak uygulanan nitröz oksitin (N₂O) majör depresif bozukluğu (MDD) ve tedaviye dirençli depresyonu (TRD) olan yetişkinleri nasıl etkilediğine dair şimdiye kadarki en sağlam klinik verileri bir araya getiriyor.

TRD, genellikle iki standart antidepresanın anlamlı bir fark yaratmadığı durumlarda teşhis ediliyor, önceki araştırmalar bunun İngiltere'deki hastaların neredeyse yarısını etkilediğini gösteriyor.

Nitröz oksit tıbbi ortamlarda uzun süredir ağrı giderimi için kullanılsa da, birkaç küçük çalışma onun hızlı etkili bir antidepresan olarak potansiyelini inceledi.

Hızlı iyileşmeler, ancak tekrarlayan dozlara ihtiyaç var

Analiz, eBioMedicine’de yayınlandı ve tek bir seansta yüzde 50’lik nitröz oksit gazı solumanın, 24 saat içinde depresyon belirtilerinde belirgin azalmalar sağladığını ortaya koydu. Ancak bu etkiler genellikle bir hafta içinde kaybolma eğiliminde.

Buna karşın tekrarlanan dozlar, genel iyileşmenin daha kalıcı olmasını sağlıyor gibi görünüyor. Bu bulgular, beynin benzer glutamat yollarını hedeflediği düşünülen başka hızlı etkili bir tedavi olan ketamin ile araştırmacıların gözlemleriyle de uyum gösteriyor.

Birmingham Üniversitesi’nde doktora araştırmacısı ve raporun birinci yazarı Kiranpreet Gill, “Depresyon, teşhis konan hastaların neredeyse yarısında antidepresanların anlamlı bir fark yaratmamasıyla daha da ağırlaşan yıkıcı bir hastalık,” dedi.

“Bu çalışma, nitröz oksitin ağır depresyonlu hastalarda hızlı ve klinik açıdan anlamlı kısa süreli iyileşmeler sağlayabilme potansiyeline işaret eden en güçlü kanıtları bir araya getiriyor,” dedi.

“Nitröz oksit, ‘hızlı etkili tedavilerin yeni nesli’nin bir parçası olabilir,” diyen Gill, güvenli ve tekrarlanabilir doz stratejilerini belirlemek için daha kapsamlı denemelere ihtiyaç olduğunu da vurguladı.

Uzun vadeli etkiler üzerine daha fazla araştırma gerekli

Çalışma, bulantı, baş dönmesi ve baş ağrısı gibi yan etkilerin özellikle daha yüksek dozlarda nispeten yaygın olduğunu, ancak genel olarak kısa sürdüğünü ortaya koydu.

Acil bir güvenlik sorunu bildirilmedi.

Yine de araştırmacılar, uzun vadeli etkilerin büyük ölçüde incelenmemiş olduğunu ve mevcut denemelerin az sayıda olmasının kesin sonuçlara varmayı zorlaştırdığını belirtiyor.

Araştırma, NIHR tarafından finanse edilen Mental Health Mission Midlands Translational Centre’ın, ağır ve tedaviye dirençli depresyonu olan hastalar için bakımı iyileştirmeye odaklanan çalışmasının bir parçası.

Artan kanıtlara dayanarak ekip, İngiltere'de Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) kapsamında yapılacak ilk denemeyi hazırlıyor ve bu deneme, nitröz oksitin majör depresyon için klinik bir tedavi olarak güvenli ve kabul edilebilir biçimde uygulanıp uygulanamayacağını değerlendirmeyi amaçlıyor.