Fransa 18 Eylül grevine hazırlanıyor: Neler bekleniyor?

Fransa, perşembe günü son yılların en büyük kitlesel protestolarından biri olması beklenen yeni bir grev dalgasına hazırlanıyor.

Ülkenin tüm büyük sendikaları, 2023'teki emeklilik reformuna karşı kitlesel gösterilerden bu yana görülmemiş bir şekilde, eylem çağrısı için güçlerini birleştirdi.

Ülke genelinde 250'den fazla miting planlanmış durumda ve yetkililer katılımcı sayısının 800 bini aşabileceğini tahmin ediyor.

Grev, 8 Eylül'de güven oylamasıyla düşürülen eski Başbakan François Bayrou'nun bu yaz önerdiği gelecek yılın bütçe tedbirlerine karşı düzenleniyor.

Yeni atanan Başbakan Sébastien Lecornu, en popüler olmayan önerilerden biri olan iki resmi tatilin kaldırılmasını hızla rafa kaldırsa da, geri kalan önerilerden vazgeçmedi.

Bunlar arasında işsizlik yardımlarının yeniden düzenlenmesi, emekli maaşlarının enflasyondan bağımsız hale getirilmesi ve cepten ödenen sağlık masraflarının artırılması yer alıyor.

Bu çatışmanın merkezinde Fransa'nın kırılgan kamu maliyesi yer alıyor. Geçen yılki bütçe açığı gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 5,8'ine ulaşarak AB'nin yüzde 3'lük tavanının neredeyse iki katına çıktı. Ulusal borç ise şu anda 3,3 trilyon euronun üzerinde, yani ekonomik üretimin yaklaşık yüzde 114'ü seviyesinde.

François Bayrou, 2026 yılına kadar harcamalarda 44 milyar euroluk kesinti yapılmasını öngören bir plan sunarak, radikal kesintilerin kaçınılmaz olduğunu savundu.

Sendikalar, bu tür politikaların “benzeri görülmemiş bir acımasızlık” olduğunu ve “işçileri, işsizleri, emeklileri ve hastaları” haksız bir şekilde hedef aldığını söylüyor.

CGT sendikasının başkanı Sophie Binet, hükümetin resmi tatiller konusunda yaptığı U dönüşünü “ilk zafer” ve “güçlü konumda olduğumuzun kanıtı” olarak nitelendirirken, “François Bayrou'nun korku müzesinden çıkan diğer felaket önlemlerinin hiçbirinin masadan kaldırılmadığını” belirtti.

Geleneksel olarak ılımlı olan CFDT de harekete katıldı. Sendikanın lideri Marylise Leon, mevcut bütçenin “sosyal, mali ve çevresel adaletle bağdaşmadığını” ve greve katılmanın kaçınılmaz olduğunu savunuyor.

Halkı ve sendikaları yatıştırmak için Başbakan Sebastien Lecornu, eski başbakanlara sağlanan “ömür boyu” yardımları sona erdirmeyi planladığını açıkladı.

2024 yılında, eski başbakanlara ve bakanlara sağlanan yardımların devlete yıllık maliyeti yaklaşık 4,4 milyon euro olarak tahmin ediliyordu ve bu miktarın neredeyse yarısı polis koruması için harcanıyordu.

Grevler nerede yapılacak?

Protestolar Fransa'nın tüm büyük şehirlerinde düzenlenecek: Paris, Lyon, Marsilya, Toulouse, Nice, Rennes, Lille, Montpellier, Nimes ve Perpignan.

CGT, bölgelere göre ayrıntılı bilgileri içeren interaktif bir harita yayınladı.

Paris'te yürüyüş saat 14:00'te Place de la Bastille'den başlayacak ve Republique üzerinden Nation'a doğru ilerleyecek.

Bu arada, “Bloquons tout” (Her Şeyi Engelle) adlı hareket, başkentin çevre yolunun bazı bölümlerini kapatma girişimleri de dahil olmak üzere, başkentte kesintiye yol açacak eylemler hazırlıyor.

Ulaşımda aksaklıklar

Demiryolu trafiği büyük ölçüde etkilenecek: Üç TER'den biri, iki Intercites'den biri ve InOui, Lyria ve Ouigo TGV'lerinde bazı aksaklıklar yaşanabilir. SNCF "tüm müşterilerin gün boyunca seyahat edebilecekleri" sözünü veriyor ve ücretsiz değişim ya da iptal imkanı sunuyor.

İle-de-France bölgesinde ise durum kaotik olacak: FO-RATP'ye göre "metro sürücülerinin yüzde 90'ı ve RER sürücülerinin yüzde 80'i grevde." Sadece 1, 4 ve 14 numaralı otomatik hatlar normal şekilde çalışacak. Otobüsler ve tramvaylar da etkilenecek.

Ancak SNCTA grev eylemi çağrısını askıya aldığı için havada trafik neredeyse normal seyrinde devam edecek.

Okullar, hastaneler, eczaneler: Grev yayılıyor

Kaynak yetersizliği konusunda uyarıda bulunan FSU-SNUipp'e göre ilkokul öğretmenlerinin üçte biri greve gidecek.

Paris bölgesindeki hastaneler, sektör genelinde grev ilan ediyor.

Oldukça aktif olan eczacılar, jenerik ilaçlardaki düşük marjları protesto etmek için eczanelerin yüzde 98 oranında kapanacağını öngörüyor.

Elektrikçiler ve gaz işçileri enerji tesislerinin dışında mitingler düzenleyecek.

Sarı Yelekliler'den bu yana görülmemiş güvenlik önlemleri

İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan rakamlara göre bu eylem, "Her şeyi Engelle" sloganı altında 200 bin göstericinin katıldığı 10 Eylül'den çok daha büyük.

İstifa eden İçişleri Bakanı Bruno Retailleau, "herhangi bir hasarı" önlemek ve "temel altyapıları engellemeye yönelik her türlü girişimi" engellemek için açık talimatlar verdi.

Operasyon için 80 bin polis ve jandarma, 24 Centaure zırhlı araç, 10 tazyikli su ve Sarı Yeleklilerden bu yana insansız hava araçları da seferber edilecek.

Polisin odak noktası, yetkililerin 30 bin ile 60 bin arasında gösterici beklediği Paris başta olmak üzere Rennes, Nantes, Toulouse, Dijon, Lyon, Montpellier ve Bordeaux gibi büyük şehirler olmaya devam ediyor.