Almanya, Ukrayna’ya 2 milyar dolarlık askeri yardım sözü verdi

Almanya çarşamba günü Ukrayna’ya 2 milyar doların üzerinde askeri yardım sözü verdi.

Kiev yönetimi ise Rusya’nın neredeyse dört yıldır süren topyekun savaşını durdurmak için 2026’da 120 milyar dolara ihtiyaç duyacağını açıkladı.

Savunma Bakanı Boris Pistorius, Almanya’nın yeni bir hızlı silah tedarik programı kapsamında Ukrayna için ABD'den 500 milyon dolar değerinde silah satın alacağını duyurdu.

Estonya, Finlandiya, Litvanya ve İsveç de bu finansman girişimine katılacaklarını bildirdi.

Pistorius, "Almanya’nın yardım paketinin Ukrayna’nın bir dizi acil ihtiyacını karşıladığını” belirterek, bunun hava savunma sistemleri, radar sistemleri, hassas güdümlü topçu mühimmatı, roketleri içerdiğini söyledi.

Almanya ayrıca “iki adet Iris-T hava savunma sistemi ile çok sayıda güdümlü füze ve omuzdan atılan hava savunma füzeleri” de sağlayacak. Anti-tank silahları, haberleşme cihazları ve hafif silahlar da teslim edilecek.

NATO’nun programı

Yaz aylarında NATO, Rusya’nın savaşına karşı Ukrayna’yı desteklemek için büyük silah paketlerinin düzenli teslimatını koordine etmeye başladı. Amaç, her biri yaklaşık 500 milyon dolar değerinde olacak şekilde ayda en az bir sevkiyat yapmaktı.

Ancak Avrupa’daki silah stokları neredeyse tükendi. Ukrayna’nın en çok ihtiyaç duyduğu hazır silahlar yalnızca ABD’de bulunuyor.

Bu mali düzenleme, “Öncelikli Ukrayna Gereksinimleri Listesi” (PURL) olarak biliniyor. Program kapsamında Avrupa ülkeleri ve Kanada, Ukrayna’nın Rus güçlerine karşı direnişini sürdürmesine yardımcı olmak için ABD’den silah satın alıyor. Ağustos ayından bu yana bu program aracılığıyla yaklaşık 2 milyar dolar tutarında silah ve ekipman sağlandı.

Finlandiya Savunma Bakanı Antti Hakkanen, ülkesinin de PURL programına katıldığını belirterek, “Ukrayna’nın kritik silahları almasının çok önemli olduğunu görüyoruz,” dedi. Finlandiya ayrıca kendi askeri ekipman paketini de sağlayacak.

İsveç Savunma Bakanı Pal Jonson ise “İsveç daha fazlasını yapmaya hazır,” diyerek, diğer İskandinav ve Baltık ülkeleriyle — Estonya ve Litvanya — yeni bir sevkiyat hazırlığı için yapılan görüşmeleri memnuniyetle karşıladığını söyledi.

Ukrayna’nın 2026 hedefi: 120 milyar dolar

Almanya’nın taahhüdü, Brüksel’de yapılan NATO savunma bakanları toplantısında geldi. Toplantıda Ukrayna’nın Batılı destekçileri, zayıf düşen müttefiklerine daha fazla askeri destek sağlama çağrısında bulundu.

Ukrayna Başbakanı Denis Şmıhal, ülkesinin gelecek yılki savunma ihtiyacını 120 milyar dolar olarak açıkladı.

“Ukrayna bunun yarısını, yani 60 milyar doları, ulusal kaynaklarından karşılayacak. Ortaklarımızdan diğer yarısını karşılamamıza yardımcı olmalarını istiyoruz,” dedi. Şmıhal, bunun için Kiev’in destekçilerinin “GSYİH’lerinin en az yüzde 0,25’ini askeri yardıma ayırmaları” gerektiğini vurguladı.

En acil ihtiyaç ise hava savunma sistemleri. Şmıhal, yalnızca geçen ay Rusya’nın “sivil altyapıyı ve halkı hedef alan 5 bin 600’den fazla drone ve 180’den fazla füze” fırlattığını belirterek, “Kış öncesinde bu tür saldırıları püskürtmek için gerekli ekipmanın sağlanması kritik önemde,” dedi.

Azalan destek

Yeni yardım taahhütleri, Ukrayna’ya yönelik yabancı askeri yardımların son dönemde keskin biçimde azaldığını gösteren verilerin açıklanmasından bir gün sonra geldi. Almanya’nın Kiel Enstitüsü’ne göre, PURL programına rağmen yardımlar temmuz ve ağustosta yılın ilk yarısına göre yüzde 43 azaldı.

İsveçli Bakan Jonson, “Ukrayna’ya verilen desteğin yanlış bir yönde ilerlediğini görüyoruz; düşüş yaşanıyor. Biz bu desteğin yeniden artmasını istiyoruz,” dedi.

Estonya Savunma Bakanı Hanno Pevkur da Batı desteğindeki düşüşten endişe duyduğunu belirterek, “Gerçek şu ki, bu yıl ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı katkı oranı önemli ölçüde azaldı,” ifadelerini kullandı.

Trump yönetimi şu ana kadar Ukrayna’ya askeri ekipman bağışlamadı. Yönetim, eğer Rusya savaşı sonlandırmazsa Tomahawk uzun menzilli füzeleri göndermeyi değerlendiriyor; ancak bu silahların masrafını kimin karşılayacağı belirsizliğini koruyor.

Fransa, İtalya ve İspanya’nın Ukrayna’ya yeterince yardım etmediği yönünde eleştiriler artıyor. Finlandiya Bakanı Hakkanen, “Bu kritik bir an. NATO'ya üye 32 ülkenin her biri adil payını üstlenmeli, herkes kaynak bulmalı,” dedi.

Fransa ve İtalya, yüksek borç yükleri nedeniyle NATO’nun savunma harcaması hedeflerine ulaşmakta zorlanıyor. İspanya ise başka ekonomik öncelikleri olduğunu söyleyerek, harcama açığını NATO görevlerine asker göndererek telafi ettiğini savunuyor.