Teyit: Baltık ülkeleri Ukrayna'da ateşkese karşı mı?

Sosyal medya kullanıcıları Estonya, Letonya ve Litvanya'nın Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını geçici olarak durdurmak için yapılan görüşmelerin tıkanması üzerine ateşkese karşı çıktıklarını iddia ediyor.

X'te yer alan bir paylaşımda, bu ülkelerin Ukrayna'da ateşkes sağlandığında 'yenilmemiş' bir Rus ordusunun kendilerini işgal etmesinden 'korktukları' belirtiliyor.

Bir diğerinde ise Baltık ülkelerinin ateşkesin Moskova'ya yeniden silahlanmak ve dikkatini NATO sınırlarına çevirmek için zaman kazandıracağına inandıkları belirtiliyor.

Aynı zamanda Rus güçlerinin Estonya, Letonya ve Litvanya'ya doğru ilerlediğini gösteren resimler paylaşıyor.

Ancak bu paylaşımların birçoğundaki iddialar gerçekleri yansıtmıyor.

Çarpıtılmış iddiaların kaynağı, Financial Times tarafından Mart ayı sonunda yayınlanan ve Baltık ülkelerinin savunma bakanlarının Ukrayna'da olası bir ateşkesin ülkelerine yönelik güvenlik tehdidini önemli ölçüde arttıracağı uyarısında bulunduklarını belirten bir haber gibi görünüyor.

Estonya Savunma Bakanı Hanno Pevkur'un FT'ye verdiği demeçte, Ukrayna'daki savaş sona erdiğinde Rusya'nın güçlerini hızla yeniden dağıtacağını ve tehdit seviyelerini hızla arttıracağını söylediği bildirildi.

Pevkur'un yorumları Litvanyalı mevkidaşı Dovile Sakaliene'nin "Rusya'nın Ukrayna'dan sonra işinin bitmeyeceği" yönündeki benzer açıklamalarının ardından geldi.

"Herhangi bir yanılsamaya kapılmayalım. Rusya'nın Ukrayna'dan sonra işinin biteceği konusunda kendimize yalan söylemeyelim," dedi. "Rusya ateşkesin ardından geçen bu süreyi askeri kapasitesini arttırmak için kullanacaktır. Zaten savaş alanında eğitimli devasa bir orduları var ve bu ordu daha da büyüyecek."

ABD, Ukrayna ve Rusya arasındaki görüşmelere aracılık etmiş olsa da müzakereler durmuş gibi görünüyor. Kiev, Karadeniz'deki çatışmaları durdurmayı ve ABD destekli 30 günlük bir ateşkesi kabul etti,ancak Moskova sadece enerji altyapısına saldırmayı durdurmayı kabul etti ve Karadeniz anlaşmasını ancak Batı'nın ekonomik yaptırımları kaldırılırsa kabul edeceğini söyledi.

FT'ye konuşan Pevkur, şu anda Ukrayna'da bulunduğu tahmin edilen 600.000 Rus askerinin 300.000'inin ateşkes durumunda muhtemelen yeniden konuşlandırılacağını söyledi.

"Bu adamlar mısır hasadı ya da başka bir şey yapmak için Rusya'nın farklı bölgelerine geri dönmeyecekler, çünkü orduda aldıkları maaş, memleketlerinde alabileceklerinden beş ila 10 kat daha fazla," dedi.

FT'ye göre Rusya ve Belarus'un NATO ülkeleriyle bir çatışmayı simüle etmek için her dört yılda bir gerçekleştirdiği ve Zapad olarak bilinen geniş çaplı askeri tatbikat özellikle endişe verici. Tatbikatın bu yıl içinde tekrar yapılması bekleniyor.

Hem Pevkur hem de Sakaliene'nin, Rusya'yı tekrar saldırmaktan caydırmak için savaştan sonra ülkelerinden herhangi bir NATO askerinin Ukrayna'ya yeniden konuşlandırılmaması konusunda uyarıda bulundukları da bildirildi.

FT'nin haberine göre Pevkur, "NATO'nun doğu kanadının güvenliğini tehlikeye atamayız," dedi. "Kuvvetlerimizin bir şekilde Ukrayna'da sabitlendiği tuzağına düşemeyiz. O zaman sınırımızda risklerle karşılaşırız."

Dolayısıyla Baltık ülkelerinin Ukrayna'da ateşkesin kendileri için ne anlama geleceği konusunda endişeli oldukları doğru. Ancak çatışmaların durmasına karşı olduklarını söylemek yanlış olur.

Baltık ülkelerinin resmi çizgisi

Estonya ve Letonya dışişleri bakanlıkları sözcüleri EuroVerify'a yaptıkları açıklamada, ülkelerinin Ukrayna'da ateşkese varılması konusunda tamamen kararlı olduklarını söyledi.

Sözcüler internetteki iddiaları yalanlayarak ülkelerinin Ukrayna'da barışın sağlanmasına yönelik çabaları desteklediğini ve Kiev'i desteklemeye devam ettiklerini belirttiler.

Estonya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "Kısacası, bu sosyal medya iddiaları yanlış," dedi. "Estonya, Ukrayna'da adil ve kalıcı bir barışa ulaşma çabalarını desteklemektedir. Adil bir barış, toprak bütünlüğü ve egemenlik ilkeleri de dâhil olmak üzere uluslararası hukuka dayanır. Adil bir barış aynı zamanda suçların cezalandırılması ve zararların tazmin edilmesi anlamına gelir."

Rusya'yı ateşkese ulaşmak için yeni ön koşullar dayatmakla, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i de 'Ukrayna'nın tamamen boyunduruk altına alınmasını ve Avrupa güvenliğinin temelden yeniden yapılandırılmasını' istemekle suçladılar.

Estonyalı sözcü sözlerini şöyle sürdürdü: "Rusya Ukrayna'nın sivil ve enerji altyapısına saldırmayı durdurmalı ve Karadeniz'deki ticari gemilerin güvenli geçişini de sağlayan ateşkes koşullarını yerine getirmelidir." "Şu ana kadar Rusya bu koşulları yerine getirme konusunda hiçbir isteklilik göstermedi. Aksine, Rusya'nın hedefleri ve yöntemleri değişmedi ve Ukrayna'nın altyapısına ve sivillere yönelik saldırılar devam ediyor."

Benzer şekilde Letonya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de ülkesinin barış istediğini belirtti.

EuroVerify'a konuşan sözcü, "Hepimiz adil, kapsamlı ve kalıcı bir barış istiyoruz," dedi. "Barışa hazır olduğunu görmediğimiz tek ülke Rusya. [...] Rusya'ya baktığımızda tüm göstergeler, siyasi, ekonomik, askeri, dini, medya, özel sektör, hepsi savaşa yönelik. Barışa doğru ilerlediklerine dair tek bir gösterge bile göremiyoruz."

"Letonya'nın güvenliği Ukrayna'nın bağımsızlık mücadelesine yakından bağlıdır," diye ekledi. "Bu nedenle, 2024 yılında Letonya ve halkı Ukrayna'ya askeri, siyasi, mali ve insani destek sağlamaya devam etmiştir. Letonya - ve genel olarak Baltık ülkeleri - GSYH'ye oranla Ukrayna'nın en büyük destekçileri arasındadır."

Litvanya Dışişleri Bakanlığı yorum talebimize yanıt vermedi.