ABD gümrük tarifeleri, Avrupalıların harcamalarını nasıl etkileyecek?

Avrupa ürünlerine yönelik yüzde 20’lik gümrük vergilerinin getirilmesi, Avrupa’da deflasyona yani fiyatların düşmesine yol açabilir.

Bu durumun temel nedenlerinden biri Çin'den ve Avrupa Birliği içinden gelen arzın artması olacak.

Bruegel düşünce kuruluşunda araştırmacı olarak görev yapan Niclas Poitiers, Euronews’e yaptığı açıklamada, “AB’de fiyatların düşmesine yol açacak faktörlerden biri elbette Çin gibi ülkelerden gelen ve artık Avrupa’ya yönelen ihracatlar olacak,” dedi.

Poitiers sözlerine şöyle devam etti: “Avrupa’da fiyatların neden düşebileceğini açıklayan bir diğer unsur ise, daha önce ABD’ye ihraç edilmesi planlanan bazı ürünlerin artık iç pazarda kalması. Örneğin, İtalyan şarabına yüksek gümrük vergileri uygulanırsa, bu şaraplar iç pazarda kalacak ve bu ürünlerin fiyatları düşecek.”

Fiyatların düşmesi ilk bakışta Avrupalıların alım gücünü ve tüketimi artırarak büyümeye katkı sağlayacak gibi görünüyor.

Ancak öte yandan, deflasyonun ekonomide olumsuz etkileri de var. Haneler, fiyatların daha da düşeceği beklentisiyle harcamalarını ertelemeye başlıyor.

Bu da ücretlerin düşmesine ve işsizliğin artmasına neden olan bir kısır döngü yaratıyor. Yani daha ucuza satın alacağız belki ama bu durumun bedeli ne olacak?

Belirsizlik riski

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden (ECFR) araştırmacı Tobias Gehrke’ye göre, ekonomiyi tehdit eden en büyük risk belirsizlik.

“Bu gümrük vergileri genelleştirilmiş durumda. Avrupa’dan Amerika’ya yapılan tüm ihracat etkilenecek. Makine, kimyasal ürünler, otomobiller… Bu şirketler artık büyük bir yükle karşı karşıya kalabilir,” diyor Gehrke, Euronews’e verdiği demeçte.

“Bence en büyük risk bu. Ortaya çıkacak belirsizlik nedeniyle şirketler Avrupa’ya yatırım yapmamaya karar verebilir. Bu da birkaç ay ya da birkaç yıl içinde istihdam ve büyüme üzerinde çok olumsuz etkiler yaratabilir.”

Ancak ekonomistlerin elinde bir kristal küre yok; pek çok bilinmeyen faktör nedeniyle kesin tahminlerde bulunmak zor.

Özellikle Çin’in vereceği yanıt ve AB’nin tepkisi bu süreçte belirleyici olacak. Öte yandan, ABD Başkanı Donald Trump da bu gümrük vergilerini diğer müzakerelerde koz olarak kullanabilir.