Filipinler, Güney Çin Denizi’ndeki gemi çarpışmasında Çin’i suçladı

Filipin ordusu, Salı günü yaptığı açıklamada, Güney Çin Denizi’ndeki tartışmalı bir bölgede Filipin sahil güvenliği ve balıkçıları uzaklaştırmaya çalışan iki Çin gemisinin (donanma ve sahil güvenlik) birbiriyle çarpıştığını ve bunun sorumlusunun Çin olduğunu bildirdi.

Ordu, Çin’in sivillere karşı askeri güç kullanmasına nasıl karşılık vereceklerini değerlendireceklerini belirtti.

Yetkililer, pazartesi günü meydana gelen çarpışmanın Çin sahil güvenlik ve donanma gemilerinde gözle görülür derecede ağır hasara yol açtığını ve olası yaralanmalar olduğunu aktardı.

Scarborough Resifi yakınlarında yaşanan bu gerginlik, Asya’da uzun süredir patlama noktasına gelmesinden korkulan ihtilaflı sulardaki süregelen toprak anlaşmazlığının son halkası oldu.

Filipinler’in uzun süredir müttefiki olan ABD, salı günü “Çin’in Filipin'e yönelik son pervasız eylemini” kınadı.

Çin sahil güvenliği ise pazartesi günü yaşanan gerginlikten Filipin gemilerini sorumlu tuttu ve uyarılara rağmen “Çin’in asli topraklarına” izinsiz girdiklerini öne sürerek gemileri bölgeden çıkarmak zorunda kaldığını açıkladı. Ancak Çin tarafı, çarpışma ya da olası yaralanmalarla ilgili hiçbir detay vermedi.

Filipin sahil güvenliğinin yayımladığı görüntülerde, pruvasında 164 numarası olan bir Çin donanma gemisi, Scarborough’da Filipin devriye gemisi BRP Suluan’ı uzaklaştırmaya çalışırken bir Çin sahil güvenlik gemisine çarpıyor.

Görüntülerde, Çin sahil güvenlik gemisinin su topu kullandığı da görülüyor.

Videoda, çarpışmadan kısa süre önce en az iki Çinli personelin bulunduğu Çin sahil güvenlik gemisinin ağır şekilde hasar görmüş pruvası görülüyor. Çin donanma gemisinin gövdesinde ise derin ezikler ve yarıklar dikkat çekiyor.

BRP Suluan, telsizden Çin sahil güvenliğine tıbbi yardım teklif etti. Filipin sahil güvenliği, çarpışmada yaralananlar olabileceğinden endişelendi ancak Çin tarafından yanıt gelmedi.

Çin sahil güvenliği sözcüsü Gan Yu, Pazartesi günü Pekin’de yaptığı açıklamada, Filipin gemilerinin resif açıklarında Çin kara sularına girdiğini söyledi. Bunun üzerine birliklerinin, “izleme, zorlama, önleme ve kontrol” gibi gerekli önlemleri alarak gemileri bölgeden uzaklaştırdığını belirtti.

Filipinler Genelkurmay Başkanı Orgeneral Romeo Brawner Jr., Manila’da gazetecilere yaptığı açıklamada, video kayıtlarının Çin donanma gemisinin BRP Suluan’a çarpmak üzere manevra yaptığını açıkça gösterdiğini, Filipin gemisinin çarpmaktan kaçınmak için yön değiştirdiğini, bunun sonucunda Çin donanma gemisinin yakın takibindeki Çin sahil güvenlik gemisine çarptığını ifade etti.

“Bu olayda Çin’in saldırgan tutumu çok netti,” diyen Brawner, “Agresif manevraları nedeniyle hatalı olan onlardı. Biz orada yalnızca Scarborough Resifi’ndeki Filipinli balıkçıları korumak için bulunuyorduk. Tek amacımız buydu çünkü burası bizim geleneksel balıkçılık alanımız,” şeklinde konuştu.

Brawner, Çin’in sivillere karşı askeri güç kullanımının taktik değişikliği anlamına gelip gelmediği sorusuna “Evet,” yanıtını verdi. Filipin ordusunun sahil güvenlik ile birlikte durumu değerlendireceğini ve Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr.’dan gelecek talimatları bekleyeceğini söyledi.

“Artık PLA donanmasını (Çin Halk Kurtuluş Ordusu) sahaya sürüyorlar ve bu Çin’in saldırganlığının bir göstergesidir,” diyen Brawner, “Scarborough’a erişimimizi engellemek için Çin’in eylemlerine karşı atabileceğimiz olası adımları ve gelecekteki taktiklerimizi görüşeceğiz,” ifadelerini kullandı.

Çinli yetkililer, Brawner’ın açıklamalarına doğrudan cevap vermedi. Ancak Gan Yu, Çin güçlerinin “Çin’in toprak ve deniz haklarını kararlılıkla savunmaya devam edeceğini” yineledi.